Gemiddelde opbrengst
Appellation Datum van inschrijving Maximaal rendement in hl per ha wit (ha) rood (ha)
Barsac 11 sept. 1936 25 15 000
Blaye of Blayais 11 sept. 1936
rood en wit 45 wit
50 rood 17 500 500
Bordeaux 14 nov. 1936 50 650 000 400 000
Bordeaux Clairet of Rosé 14 nov. 1936
40 25 000 7 500
Bordeaux Supérieur 14 okt. 1943 375 000
Bordeaux Mousseux 16 nut. 1943
Cadillac 13 mrt. 1969 40 15 000
Cérons 11 sept. 1936 40 18 000
Côtes de Blaye Côtes de Bordeaux 11 sept. 1936 42 3 500
Sainte-Macaire 31 juli 1937 42 12 000
Côtes de Bourg, 14 mei 1941 50 wit 5 000
Bourg of Bourgeais 11 sept. 1936 50 rood 95 000
Côtes Canon Fronsac 1 juli 1949 42 10000
Côtes de Fronsac 14 mrt. 1938 42 25 000
Entre-Deux-Mers 31 juli 1937 50 95 000
Graves 4 mrt. 1937 40 8 500 37 500
Graves Supérieures 4 mrt. 1937 40 30 000
Graves de Vayres 31 juli 1937
rood en wit 42 wit
40 rood 17 000 7 000
Haut-Médoc 14 nov. 1936 43 65 000
Lalande de Pomerol en Néac 8 dec. 1936 40 21000
Listrac 8 juni 1957 40 15 000
Loupiac 11 sept. 1936 40 15 000
Lussac-Saint-Emilion 14 nov. 1936 42 40000
Margaux 10 aug. 1954 40 25 000
Médoc 14 nov. 1936 45 70 000
Montagne-Saint-Emilion 14 nov. 1936 42 35 000
Moulia 14 mei 1938 40 10 000
Parsac-Saint-Emilion 14 nov. 1936 42 7 000
Pauillac 14 nov. 1936 40 31000
Pomerol 8 dec. 1936 40 24 000
Premières Côtes de Blaye 11 sept. 1936
wit en rood 42 wit
50 rood 1000 37 500
Premières Côtes de Bordeaux 31 juli 1937 40 85 000 30000
Puisseguin-Saint-Emilion 14 nov. 1936 42 21000
Sables-Saint-Emilion 4 mrt. 1937 42 6 000
Sainte-Croix-du-Mont 11 sept. 1936 40 16 000
Saint-Emilion 14 nov. 1936 42
Saint-Estèphe 14 nov. 1936 40 190000
Sainte-Foy-Bordeaux 31 juli 1937 45 6 000 50000
Sainte-Georges- Saint-Emilion 14 nov. 1936 42 1000
Saint-Julien 14 nov. 1936 40 7 500
Sauternes 30 sept. 1936 25 27 000 25 000
Witte wijnen gisten en rijpen in vaten. Rode wijnen gisten in grote kuipen, over het algemeen van eikehout, hoewel zij ook van beton of roestvrij staal kunnen zijn. Het rijpen geschiedt daarna in vaten, net als de witte wijn.
Voor- en tegenstanders discussiëren over het al of niet gebruiken van betonnen bassins. Niemand heeft nog kunnen aantonen dat beton een nadelige invloed heeft op de kwaliteit van de wijn, derhalve krijgt dit materiaal steeds meer aanhangers. Met enkele crus is men voorzichtig begonnen te experimenteren of de rijping van rode Bordeaux in dezelfde eikehouten vaten kan plaatsvinden als het gistingsproces. Als dit experiment slaagt zal dit de prijs drukken, omdat men de kostbare barriques dan niet meer nodig heeft. De wijn zal bovendien lichter zijn en dus sneller te drinken. Deze methode zal nooit worden gebruikt voor de grands crus, want deze danken een deel van hun tanninegehalte, dat de houdbaarheid verzekert, aan het jonge eikehout van de jaarlijks nieuw aangeschafte vaten. Maar misschien blijkt deze methode wel geschikt voor lichte en jonge wijnen.
Men kan zich voorstellen dat de wijnboeren van de Bordeaux sinds de oorlog steeds meer haast maken met het bottelen. Dit dank zij het meermalen oversteken, hetgeen de ontwikkeling van de wijn bevordert. Vijfendertig jaar geleden liet men de rode Bordeaux ten minste 3 jaar in het vat rijpen. Tegenwoordig wordt op de meeste kastelen al binnen 2 jaar na de oogst gebotteld.
De Bordeauxflessen
De Bordeauxfles heeft schouders om het depot tegen te houden wanneer de fles op zijn zijkant ligt, en een aan de lange kurk aangepaste hals die de goede wijnen beschermt. De wijn rijpt sneller in kleine flessen dan in grote, gedeeltelijk door de hoeveelheid zuurstof die door de kurk heen komt en die steeds gelijk blijft. Verhoudingsgewijs is het effect echter in een kleine fles sterker. Daarom is het mogelijk dat een jonge wijn op halve fles uitstekend is terwijl een oudere wijn in hetzelfde formaat fles op zijn retour kan zijn. Een magnum is een ideale maat fles voor grote Bordeauxwijnen die nog lang moeten liggen. De inhoud van 1,5 liter komt overeen met 2 gewone flessen.
In een magnum gaat het rijpingsproces langzamer. De dubbele magnum (3 liter) en de Jeroboam (4,5 liter) zijn zeldzaam. De imperiale met een inhoud van 6 liter, evenveel als 8 flessen, ziet men eigenlijk sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer. Er zijn experts die beweren dat rode Bordeauxwijnen beter in nog grotere flessen zouden kunnen rijpen. Er zou dan verhoudingsgewijs nog minder zuurstof door de kurk heen komen. Anderen zijn van mening dat de magnum een optimaal rijpingsklimaat biedt.
Deze discussie speelt alleen in de Bordeaux, maar het is een onoplosbaar probleem omdat het gaat om wijnen die al een halve eeuw geleden zijn gebotteld. Hun ontwikkeling heeft derhalve al aan vele subtiele factoren blootgestaan.
Classificatie van de grote rode crus in de Bordeaux
Herzien in juli 1978, gebaseerd op de reputatie van de crus in 1977. Zij zijn alfabetisch gerangschikt. Dit geldt voor elke categorie met zijn regionale onderverdelingen. Alle wijnen uit de Medoc en de Graves dragen de naam van de gemeente waaruit ze voortkomen.
Crus Hors Classe (bijzondere klasse)
HAUT-MÉDOC
Château Lafite-Rothschild (Pauillac)
Château Latour (Pauillac)
Château Margaux (Margaux)
Château Mouton-Rothschild (Pauillac)
GRAVES
Château Haut-Brion (Pessac, Graves)
SAINT-EMILION
Château Ausone
Château Cheval-Blanc
POMEROL
Château Pétrus
Crus Exceptionnels
HAUT-MÉDOC
Château Beychevelle (Saint-Julien)
Château Brane-Cantenac (Cantenac Margaux)
Château Calon-Ségur (Saint-Estèphe)
* Château Cos d’Estoumel (Saint-Estèphe)
* Château Ducra-Beaucaillou (SaintJulien)
Château Gruaud-Larose (Saint-Julien)
Château Lascombes (Margaux)
Château Léoville-Barton (Saint-Julien)
* Château Léoville-Las-Cases (SaintJulien)
Château Léoville Poyferré (SaintJulien)
Château Montrose (Saint-Estèphe)
Château Palmer (Cantenac-Margaux)
Château Pichon-Lalande (Pauillac)
Château Pichon-Longueville (Baron) (Pauillac)
GRAVES
* Domaine de Chevalier (Léognan)
* Château La Mission-Haut-Brion (Talence)
* Château Pape-Clément (Pessac)
SAINT-EMILION
* Château Figeac Château Magdelaine
POMEROL
Château La Conseillante
Château l’Evangile
Château La Fleur-Pétrus
Château Trotanoy
Grands Crus
HAUT-MÉDOC
Château Branaire (Saint-Julien)
Château Cantemerle (Haut-Médoc)
Château Cantenac-Brown (CantenacMargaux)
Château Duhart-Milon-Rothschild (Pauillac)
Château Durfort-Vivens (CantenacMargaux)
* Château Giscours (Labarde-Margaux)
Château d’Issan (Cantenac-Margaux)
Château La Lagune (Haut-Médoc)
* Château Lynch-Bages (Pauillac)
Château Malescot-Saint-Exupéry (Margaux)
Château Mouton-Baronne-Philippe (Pauillac)
Château Pontet-Canet (Pauillac)
* Château Prieuré-Lichine (Cantenac-Margaux)
Château Rausan-Ségla (Margaux)
Château Rauzan-Gassies (Margaux)
Château Talbot (Saint-Julien)
GRAVES
* Château Haut-Bailly (Léognan)
SAINT-EMILION
Château Beauséjour-Bécot
* Château Belair
* Château Canon Clos Fourtet
Château La Gaffelière
Château Pavie
Château Trottevielle
POMEROL
Château Gazin
Château Latour-Pomerol
* Château Petit-Village
* Vieux-Château-Certan
Château Nénin
Crus Supérieurs
HAUT-MÉDOC
Château Batailley (Pauillac)
* Château Boyd-Cantenac (Cantenac-Margaux)
Château Chasse-Spleen (Moulis)
Château Clerc-Milon-Rothschild (Pauillac)
Château Gloria (Saint-Julien)
Château Grand-Puy-Lacoste (Pauillac)
* Château Haut-Batailley (Pauillac)
Château Kirwan (Cantenac-Margaux)
Château Lagrange (Saint-Julien)
Château Langoa (Saint-Julien)
Château Marquis d’Alesme-Becker (Margaux)
Château Marquis de Terme (Margaux)
Château La Tour-Carnet (Haut-Médoc)
GRAVES
* Château Carbonnieux (Léognan)
Château de Fieuzal (Léognan)
* Château Malartic-Lagravière (Léognan)
Château Smith-Haut-Lafitte (Martillac)
SAINT-EMILION Château l’Angélus
* Château Balestard-La-Tonnelle
Château Beauséjour-DuffauLagarrosse
Château Cadet-Piola
Château Canon-la-Gaffelière
Château La Clotte Château
Croque-Michotte Château
Curé-Bon-La-Madeleine
Château La Dominique
* Château Larcis-Ducasse
Château Larmande
Château Soutard
Château Troplong-Mondot
Château Villemaurine
POMEROL
Château Beauregard
Château Certan-Giraud
Château Certan-de-May
Clos l’Eglise
Château l’Eglise-Clinet
Château Le Gay
Château Lagrange
Château La Pointe
Bons Crus
HAUT-MÉDOC
Château d’Agassac (Haut-Médoc)
* Château Angludet (Cantenac-Margaux)
Château Beau-Site (Saint-Estèphe)
Château Beau-Site Haut-Vignoble (Saint-Estèphe)
Château Bel-Air-Marquis d’Aligre (Soussans-Margaux)
Château Belgrave (Saint-Laurent)
* Château de Camensac (Haut-Médoc)
Château Citran (Haut-Médoc)
Château Cos-Labory (Saint-Estèphe)
* Château Croizet-Bages (Pauillac)
Château Dauzac (Labarde-Margaux)
Château Ferrière (Margaux)
Château Fourcas-Dupré (Listrac)
Château Fourcas-Hosten (Listrac)
Château Grand-Puy-Ducass (Pauillac)
Château Gressier-Grand-Poujeaux (Moulis)
Château Hanteillan (Haut-Médoc)
Château Haut-Bages-Libéral (Pauillac)
Château Haut-Marbuzet (SaintEstèphe)
Château Labégorce (Margaux)
Château Labégorce-Zédé (Margaux)
* Château Lafon-Rochet (Saint-Estèphe)
Château Lamarque (Haut-Médoc)
Château Lanessan (Haut-Médoc)
Château Lynch-Moussas (Pauillac)
Château Marquis de Terme (Margaux)
Château Marbuzet (Saint-Estèphe)
Château Maucaillou (Moulis)
Château Les Ormes-de-Pez (SaintEstèphe)
Château Pédesclaux (Pauillac)
* Château de Pez (Saint-Estèphe)
Château Phélan-Ségur (Saint-Estèphe)
Château Pouget (Cantenac-Margaux)
Château Poujeaux (Moulis)
* Château Saint-Pierre (Saint-Julien)
Château Siran (Labarde-Margaux)
Château du Tertre (Arsac-Margaux)
Château La Tour-de-Mons (SoussansMargaux)
Château Villegeorge (Haut-Médoc)
GRAVES
Château Bouscaut (Cadaujac)
Château Larrivet-Haut-Brion (Léognan)
Château La Tour-Haut-Brion (Talence)
Château La Tour-Martillac (Martillac)
SAINT-EMILION
Château l’Arrosée
Château Bellevue
Château Cap-de-Mourlin
Domaine du Châtelet
Clos des Jacobins
Château Corbin (Giraud)
Château Corbin (Manuel)
Château Corbin-Michotte
Château Coutet
Château Dassault Coûvent-des-J acobins
Château La Fleur-Pourret
Château Franc-Mayne
Château Grâce-Dieue
Château Grand-Barrail-LamarzelleFigeac
Château Grand-Corbin-Despagne
Château Grand-Mayne
Château Grand Pontet
Château Guadet-St.-Julien
Château Laroque
Château Moulin-du-Cadet
Château Pavie-Decesse
Château Pavie-Macquin
Château Saint-Georges-Côte-Pavie
Château Tertre-Daugay
Château La Tour-Figeac
Château La Tour-du-Pin-Figeac
Château Trimoulet
Château Yon-Figeac
POMEROL
Château Bourgneuf-Vayron
Château La Cabanne
Château Le Caillou
Château Clinet
Clos du Clocher
Château La Croix
Château La Croix-de-Gay
Domaine de l’Eglise
Château L’Enclos
Château Gombaude-Guillot
Château La Grave Trignant de Boisset
Château Guillot
Château Moulinet
Château Rouget
* Clos René
Château de Sales
Château du Tailhas
Château Taillefer
Château Vraye-Croix-de-Gay
* De wijnen die zijn voorzien van een sterretje worden kwalitatief beter geacht dan hun gelijken in deze classificatie.
Export
In 1982 bedroeg de export van gecontroleerde Bordeauxwijnen ongeveer 1,2 miljoen hectoliter. Dit is 6% minder dan in 1978. Van de totale hoeveelheid ging 175 500 hectoliter naar de Verenigde Staten.
Crus in de Bordeaux. Classificatie
In 1855 werd in Parijs een grote wereldtentoonstelling gehouden. De organisatoren vroegen de wijnboeren van de Bordeaux monsters van hun opvallendste wijnen in te zenden. Dit bracht de notabelen ertoe hun beste wijnen te klasseren. In die dagen had men slechts belangstelling voor de Medoc- en de Sauterneswijnen. De Graves, die lange tijd bovenaan hadden gestaan, verdwenen nu naar de derde plaats. De 2 eerstgenoemde vond men toen het meest representatief voor de Bordeauxwijn.
Wijnhandelaren keken, deels uit snobisme, neer op hun collega’s uit Libournes en aangrenzende gebieden zoals Saint-Emilion en Pomerol. Hierdoor zijn Château Pétrus in Pomerol en Château Cheval-Blanc en Château-Ausone, dat te boek staat als een van de oudste en beroemdste wijngoederen uit de streek, in 1855 geschrapt van de lijst van de geklasseerde Girondewijnen. Pas een eeuw later zijn ze weer opgenomen in een officieel klassement. Tussenhandelaren uit Bordeaux, die wijn van verschillende landerijen verkopen aan wijnhuizen en daarom de naam hebben veel verstand van wijn te hebben, kregen de opdracht een officieel klassement samen te stellen. Zij baseerden hun oordeel op de volgende 3 punten: bodem, reputatie en prijs.
Dat dit een goede keuze was, blijkt uit het feit dat deze classificatie van 1855 nog steeds bestaat. Klimaat, bodem en ligging van de wijngaard veranderen niet; zij hebben nog altijd een even gunstige invloed op de wijn. Maar helaas veranderen de wijngaarden van eigenaar. Sommigen verzorgen hun wijnstokken zelf en produceren daardoor een betere wijn dan anderen. De hiërarchische indeling van de wijnen, daterend uit 1855, kan dus best enigszins Zijn achterhaald. Op de meeste wijngronden is wel het een en ander gewijzigd. Men koopt en verkoopt onophoudelijk stukjes land.
De classificatie blijft echter ongewijzigd voor de Premiers Crus, de 3 grote Médocwijnen: Château Lafite, ChâteauMargaux en Château Latour, evenals Château-Haut-Brion, die er altijd bij heeft gehoord ook al valt hij eigenlijk binnen de grenzen van Graves. De jury van 1855 vond de wijn echter te goed om hem niet in het klassement op te nemen. Château Mouton-Rothschild, sinds 1855 boven aan de lijst van de Deuxièmes Crus, is in 1973 eindelijk tot Premier Cru verheven.
Bij de beschouwing van het overzicht van 1855 moet men niet denken dat de benaming Deuxième, Troisième, Quatrième of Cinquième Grand Cru betekent dat het om kwalitatief mindere wijnen gaat. Van de 2000 Crus in de Bordeaux mogen zich maar 62 Grand Cru van Premier tot en met Cinquième noemen. Deze vormen het neusje van de zalm van wat er op de wereld aan wijnen wordt geproduceerd. De wijnen die op de ranglijsten volgen op die van Lafite, Latour, Margaux en Haut-Brion zijn verre van tweederangs wijnen. Bovendien is de benaming Premier Grand Cru slechts de vertaling van een gemiddelde kwaliteit. Er zijn jaren dat andere wijnen even goed zijn of zelfs beter.
Wie een fles uit een van de beste wijnjaren van zo’n beroemde cru koopt, voor de daarbij behorende prijs, kan er zeker van zijn iets heel bijzonders in zijn bezit te hebben gekregen. Maar het is juist een uitdaging iets goeds te vinden onder andere jaren en andere crus.
Na de 62 wijnen die bij de Classificatie van 1855 zijn geklasseerd als Grands Crus Classes, zijn op latere momenten classificaties van andere wijnen gevolgd. Zo bestaan er Crus Bourgeois en de Crus Artisans. Hier treft men wijnen aan die eigenlijk een hoger geklasseerde plaats zouden verdienen.
Ook al is deze classificatie waardevol, toch komt hij niet meer helemaal overeen met de werkelijkheid. De meningen die hier en daar worden geventileerd wijzen erop dat in bepaalde kringen, zelfs in Bordeaux, een groeiend gevoel van onvrede bestaat ten aanzien van dit onderwerp. De situatie is eigenlijk van dien aard dat men erkent dat de indeling van 1855 te wensen overlaat, maar toch niet in staat is er iets aan te verbeteren, ook al bestaan enkele op de lijst genoemde crus niet eens meer.
In 1959 werd een comité opgericht om te onderzoeken hoe de uit 1855 daterende indeling zou kunnen worden verbeterd. Twee mogelijkheden werden onderzocht: de oude lijst herzien, rekening houdend met opgetreden wijzigingen, of de bestaande lijst intact laten en een nieuwe samenstellen. Omdat de schrijver van deze encyclopedie van mening was dat er heel wat zou moeten worden veranderd, nam hij zitting in een van de eerste comités van wijnboeren, handelaren en tussenhandelaren van de Bordeaux. In 1959 bracht hij zijn eigen klassement van rode Bordeauxwijnen uit, met behulp van dezelfde criteria als die kort tevoren waren gehanteerd bij de indeling van de Saint-Emilion- en Graveswijnen (Pomerolwijnen waren toen nog niet eens geklasseerd). Na verscheidene herzieningen dateert de meest recente classificatie nu van 1978.
Bij de voorbereiding van deze indeling werd iedere expert onder 4 ogen geraadpleegd, zonder dat er notities werden gemaakt. Hierdoor is geen enkele persoonlijke mening vertolkt. Toch bleek al snel dat men het op heel wat punten eens was. Nader onderzoek bij verschillende kadasters wees uit dat wijngaarden van sommige châteaux niet meer hetzelfde terrein besloegen als in 1855. Veelal waren het slechts kleine veranderingen. Maar het is ook voorgekomen dat hele stukken wijngaard niet meer op de oorspronkelijke plaats werden aangetroffen. In dat geval gaat het criterium een bodem van eersteklas kwaliteit - niet meer op.
Er zijn ook châteaux die bij de Troisièmes Crus staan ingedeeld, maar die helemaal geen wijn meer produceren. Hun naam leeft nog voort te midden van de klinkende grands crus, zoals een ruïne nog doet denken aan een grotendeels verdwenen monument. Dergelijke ongerijmdheden doen de wijnhandel in de Bordeaux geen goed. Het tegenovergestelde komt ook voor, wanneer een Cinquième Cru of zelfs een Cru Bourgeois eigenlijk als Deuxième of Troisième Cru zou moeten worden verkocht. Zowel de wijnbouwer als de klant worden door deze foutieve indeling benadeeld.
Men is overeengekomen dat, volgens de normen van 1855, de wijn van Château Pétrus in de Pomerol recht heeft op de benaming Premier Cru, terwijl hij tevoren nog in het geheel niet was geklasseerd. Château-Mouton-Rothschild zou van Deuxième tot Premier Grand Cru moeten worden verheven en ChevalBlanc van Premier Saint-Emilion tot Grand Cru de Bordeaux. Er zijn zoveel wijnen toe aan een herziening van hun plaats in de verschillende classificaties, dat er een nieuwe indeling zou moeten komen die alle wijnen van de Bordeaux omvat. Men moet dus zeker niet blindvaren op die van 1855, want iedere gids die niet feilloos is, misleidt het publiek en verliest daarmee het vertrouwen. Dat is wat op het moment aan het gebeuren is.
Men is het er bijna unaniem over eens dat de vorm waarin men de nieuwe classificatie moet gieten, niet die van 1855 mag zijn. In een tijd waarin reclame en marketing-technieken een grote rol spelen is het niet verstandig onderscheid te maken tussen Premiers, Deuxièmes enz. Wat niet als het beste wordt betiteld, is in het nadeel. De recente classificaties van Saint-Emilion en Graves hebben deze moeilijkheid als volgt vermeden. Drie categorieën: Premiers Crus, Grands Crus en andere Belangrijke crus (→ AANHANGSEL A, III EN vit). In de door hem voorgestelde, herziene classificatie heeft schrijver dezes deze indeling als volgt aangepast en uitgebreid: Crus Hors Classe (niet geklasseerde crus), Crus Exceptionnels, Crus Supérieurs en Bons Crus.
De meeste geraadpleegde experts waren van mening dat de prijs nog altijd een goed criterium is om de positie van iedere cru te bepalen. Naar aanleiding van de prijs die iedere wijn op de markt maakt, werd de volgende classificatie uitgewerkt. Men hield er ook rekening mee dat goed bewerkte grond goede wijnen oplevert. Sommige crus zijn dus niet gedegradeerd, hoewel dat gezien de huidige situatie wel gerechtvaardigd zou zijn. De samenstelling van de bodem is immers niet veranderd en de kwaliteit van de wijn kan dus weer stijgen wanneer de betreffende wijngaarden in andere handen overgaan.
Om tot een dergelijk klassement te komen, zal er nog ten minste 25 a 50 jaar overheen gaan. Uit het feit dat de indeling uit 1855 nog steeds bestaat, blijkt dat hij een onbepaalde geldigheid kan hebben. Te veel wijzigingen zijn verwarrend en schaden het vertrouwen van de koper.
Toen in 1960 het comité officieel opdracht gaf het klassement van 1855 te herzien, werd het Institut national des appellations d’origine benaderd om een uitspraak te doen. Twee jaar later kwam men tot de conclusie dat de bevoegdheden van dit orgaan te beperkt waren om in een dergelijk omstreden aangelegenheid beslissingen te nemen. Vervolgens namen de Kamer van Koophandel en de Académie des vins de Bordeaux het probleem op zich. Op het moment van het ter perse gaan van dit boek is nog geen van de noodzakelijke wijzigingen in de verouderde classificatie aangebracht. Hier zijn moed en initiatief voor nodig, die in de omstreken van Bordeaux ontbreken. Er doen zich steeds meer problemen voor omtrent de classificatie van 1855.
We hebben gezien dat in 1973 het ministerie van Landbouw de wijn van Mouton Rothschild heeft verheven tot een Premier Grand Cru Classé. De classificatie van 1855 is alleen voorbehouden aan de Grands Crus Classés en er mogen onder geen beding wijzigingen in worden aangebracht. De hier voorgestelde classificatie, die weer is herzien in 1978, is de enige die de beste rode wijnen uit de 4 gebieden van de Bordeaux verenigt. → CLASSIFICATIE VAN DE GROTE RODE CRUS IN DE BORDEAUX
