is de methode, waarbij wij in de redeneering uitgaan van een algemeene stelling die geacht wordt vast te staan en algemeene geldigheid te hebben, om dan in den weg van logische bewijsvoering uit het algemeene het bizondere af te leiden. Deze methode van deductie wordt vooral aangewend in de formeele wetenschappen als b.v. logica en wiskunde.
Zij is hier in haar recht. In de wetenschappen die niet formeel van karakter zijn, is de deductie ook van groote waarde, indien zij verbonden is met de inductieve methode, die in de redeneering uitgaat van het bizondere en tot het algemeene opklimt.
Wie, als Spinoza, in de wetenschap alleen van de deductieve methode gebruik maakt, mag door groote gedachtenconstructies een oogenblik bekoren, maar blijkt toch de deductieve methode misbruikt, in de speculatie zich aan tal van denkfouten schuldig gemaakt en een systeem ontworpen te hebben, dat stoot tegen en stuk breekt op de feiten. Inductie en deductie moeten in de beoefening der wetenschappen altijd samengaan.
Uit het algemeene laat zich door logische redeneering niet het allerbizonderste, het individu afleiden. Het individu is een primum datum, een oorspronkelijk gegeven.
Uit het begrip mensch is door deductie nooit een bepaald mensch, b.v. Augustinus, af te leiden.
