De adventstijd is de kerkelijke voorbereidingstijd voor het Kerstfeest. Omdat het Kerstfeest hoogstwaarschijnlijk eerst ontstaan is in de 4e eeuw kon er ook van adventstijd voor deze eeuw geen sprake zijn.
Wanneer Durandus zegt, dat de adventstijd er al was in de dagen van Petrus, spreekt hij wel naar een zeer oude traditie, maar niet naar waarheid. In den adventstijd was men gewoon in de oude kerk te vasten, evenals voor Paschen.
Men zong dan ook geen „Gloria in excelsis”, en velen waren er zelfs voor, om gedurende dien tijd de orgels het zwijgen op te leggen. De altaren en schilderijen werden met violetkleurige doeken behangen, hetwelk een teeken van kerkelijken rouw was.
Eerst op den laatsten advents-Zondag werden rosekleurige doeken daarvoor in de plaats gesteld.De duur van den adventstijd was niet overal dezelfde. Doorgaans wilde men, evenals vóór Paaschfeest, 40 dagen van voorbereiding. In sommige landen begon de adventstijd op 11 Nov. (b.v. in Frankrijk). De Grieksche kerk heeft eveneens die kerkelijke gewoonte gevolgd; maar over het algemeen telde men vier advents-Zondagen, waaraan dan één Zondag als voorbereidings-Zondag voorafging. Officieel begon de adventstijd op 30 Nov.
De Luthersche kerk heeft aanstonds dezen adventstijd overgenomen, maar heeft het voorschrift van het vasten laten varen. Toch bestond in de Luthersche kerk nog wel de gewoonte, om gedurende den adventstijd geen openbare vermakelijkheden te bezoeken.
De Gereformeerden hebben, in het algemeen gesproken, volstrekt geen voorschrift van eenigen adventstijd. In hun midden wordt het Woord bediend naar de behoeften van de gemeente en naar den eisch des tijds. En evenzeer als de Gereformeerden schuchter waren op het gebied van kerkelijke feestdagen, zijn zij het ook geweest op het gebied van den adventstijd.
Toch moet hier onderscheid gemaakt worden. De Gereformeerden in Duitschland hebben zich in het houden van een adventstijd altoos dicht bij de Lutherschen aangesloten en de Gereformeerden in Engeland (Episcopalen) hebben zelfs het vasten gedurende den adventstijd behouden.
Op zichzelve genomen is er in ’t geheel geen bezwaar om voor het Kerstfeest een adventstijd te hebben, mits men deze dingen in het oog houde:
1°. van vasten mag geen sprake wezen;
2°. voor een tijd om dan te treuren is geen plaats in de Schriftuurlijke levensbeschouwing, maar
3°. er is veel voor te zeggen, om gedurende dien tijd het profetisch woord met de gemeente te overdenken. Echter met dien verstande, dat niemand gebonden wordt om dit te doen. De dienst des Woords is vrij onder de Gereformeerden en van een bindend kerkelijk jaar weten zij niet.
