De verzenen tegen de prikkels slaan of werpen, zich verzetten terwijl men zichzelf daardoor in moeilijkheden brengt, opstandig zijn.
Verzenen is het meervoud van het woord verzen, ‘hak, hiel’, als lichaamsdeel van zowel mensen als dieren (en de klemtoon ligt dus op de eerste lettergreep: vérzenen). Bij het ploegen gebruikte men een lange stok met daarop een prikkel om weerbarstige ossen aan te sporen tot verder lopen. De verzenen tegen de prikkels slaan is dus een bewuste handeling van verzet door de os, aangezien zij zere hielen veroorzaakt. De uitdrukking is in de bijbel als figuurlijke zegswijze gebruikt en komt al voor in de Deux-Aesbijbel (1562) en werd verder bekend door de Statenvertaling (1637), uit het verhaal van Saulus’ (later Paulus, zie aldaar) tocht naar Damascus. God verschijnt aan de christenvervolger Saulus en vraagt hem waarom hij (Saulus) hem (God) vervolgt. Saulus vraagt daarop: ‘Wie zijt ghy Heere? Ende de Heere seyde, Ick ben Jesus dien ghy vervolght. Het is u hardt de versenen tegen de prickels te slaen’ (Statenvertaling (1637), Handelingen 9:5). De uitdrukking is nu enigszins verouderd.
Bijbelcitaat: Deux-Aesbijbel (1562), Handelingen 9:5. Het is dy hart de verssen teghen den prickel te slaen. (Deux-Aesbijbel (1587): verssenen, Statenvertaling (1637): versenen.)
Gebruiksvoorbeeld: De achteloze toon van het ‘men moet toch al pratende iets gebruiken’ heeft thans plaats gemaakt voor de polemische galm van een onbegrepene, die dan maar de verzenen tegen de prikkelen werpt. (Simon Carmiggelt, Kroeglopen. Amsterdam:De Arbeiderspers, 1962, p. 20.)
Gebruiksvoorbeeld: ‘Broeder,’ zei Wijnhorst zuchtend, ‘waarom wilt ge de verzenen tegen de prikkels slaan.’ ‘Ik sla niks,’ zei mijn vader, ‘ik sta.’ (M. ’t Hart, Het vrome volk, 1985 (1974), p. 86)
