Bijbels Lexicon

Karina van Dalen-Oskam & Marijke Mooijaart (2017)

Gepubliceerd op 11-05-2017

Linkerhand

betekenis & definitie

De linkerhand weet niet wat de rechter doet, men maakt geen gewag van zijn goede daden; de ene persoon of instantie is niet op de hoogte van wat de andere doet.

Jezus sprak: ‘wanneer je aalmoezen geeft, bazuin dat dan niet rond, zoals de huichelaars doen in de synagoge en op straat om door de mensen geprezen te worden. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen. Maar als je aalmoezen geeft, laat dan je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet. Zo blijft je aalmoes in het verborgene, en jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen’ (Matteüs 6:2-4, NBV). De linker- en rechterhand in de uitdrukking geven aan dat je zelfs in je meest nabije omgeving niet over je goede daden mag spreken. De tweede betekenis komt uit de eerste voort, maar het aspect van goede daden is daaruit verdwenen. Men wil slechts zeggen dat mensen of instellingen niet van elkaars bezigheden op de hoogte zijn, en bedoelt dat meestal afkeurend: de communicatie is niet goed en daarom functioneert iemand of iets niet naar behoren.

Bijbelcitaat: Luikse Diatessaron (1291-1300), p. 46, 14-17. Mar alse du ghefs dine almosene, so ghefse also, dat dine slinke hant nin wete wat dine rechte hant doet, so dat dine almosene bliue verborghen; also soutu verdinen den loen dijns vader die in der verborghenheit siet al dat men doet.

Gebruiksvoorbeeld: Ik geef nooit aan collectes, ik doe de giften altijd over de giro. Tenslotte hoeft de linkerhand niet te weten wat de rechter doet. (Voorbeeld, jaren ’90)

Gebruiksvoorbeeld: De gemeente hoefde er ook niets aan te doen. Het terrein was weliswaar officieel eigendom van het Gemeentelijk Grondbe¬drijf, maar omdat bij de overheid de linkerhand dikwijls niet wil weten wat de rechter doet verklaarden alle andere gemeen¬telijke instellingen -- op de gezondheidsdienst na -- dat het hier particulier terrein betrof en geen openbare weg, en dat die particuliere eigenaar -- in casu de gemeente -- het verder zelf maar moest regelen. (G. Mak, De engel van Amsterdam, 1992, p. 242-243)

Gebruiksvoorbeeld: De commissie hekelt het overheidsbeleid. 'De linkerhand weet soms niet wat de rechterhand doet', aldus Boorsma. (NRC, juli 1994)

Gebruiksvoorbeeld: Nu mag ook best bekend worden wat mijn familie destijds allemaal in het verzet heeft gedaan. Daar kun je een boek over schrijven. Toen kon dat niet. De linkerhand mocht niet weten wat de rechterhand deed. (Meppeler Courant, maart 1995)