De laatsten zullen de eersten zijn, de laatsten in een reeks zullen de eersten worden; (fig.) de eenvoudige, geduldige mensen zullen (eens) de meest vooraanstaande zijn.
De eersten zullen de laatsten zijn, de eersten in een reeks zullen de laatsten worden; (fig.) de belangrijkste mensen zullen (eens) de minsten zijn.
Op een vraag van Petrus wat de mensen die alles hebben opgegeven om Jezus te volgen daarvoor terug zullen krijgen, antwoordt Jezus dat hun loon groot zal zijn en dat zij het eeuwige leven (een plaats in de hemel) zullen verkrijgen: ‘En bedenk wel: er zijn laatsten die de eersten zullen zijn, en er zijn eersten die de laatsten zullen zijn’ (Lucas 13:30, NBV; zo ook Marcus 10:31). De betekenis is hier dus: de armen en onaanzienlijken zullen de goede behandeling krijgen die zij verdienen. In het hedendaags Nederlands is deze betekenis niet meer zo gebruikelijk; ‘de laatsten in een bepaalde reeks zullen de eersten worden’, of omgekeerd, is de belangrijkste. Hierbij speelt de bijbelse herkomst bij wijze van scherts wel degelijk een rol.
Bijbelcitaat: Liesveldtbijbel (1526), Matteüs 19:30. Maer vele die daer die eerste zijn, sullen die laetste zijn ende die laetste sullen die eerste zijn.
Gebruiksvoorbeeld: [Advertentie:] Laatsten zullen niet direct de eersten worden. Motoric Remedial Teaching helpt kinderen weer vrij te bewegen [...] Op elke basisschool komt het voor. Tijdens de gymles zijn er een paar leerlingen die meestal als laatsten in het team worden gekozen. (Meppeler Courant, juni 1995)
Gebruiksvoorbeeld: Dat wij [de redacteurs van de laatste delen van het WNT] alleen door de eersten de laatsten konden zijn. (WNT XXIX, 1998, p. vi)
Gebruiksvoorbeeld: ‘Hij komt later binnen en hij krijgt eerder koffie dan ik?’ ‘Ja, de eersten zullen de laatsten zijn, dat weet je toch?’ (Gehoord, jaren ’90)
