Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 18-11-2021

Licht

betekenis & definitie

behoort natuurkundig tot de electromagnetische. (verder afgekort tot e.m.l straling. Deze bestaat uit een sarnenstelsel van electrische en magnetische krachtvelden, dat zich in de vorm van golven met een grote snelheid voortplant.

Op een bepaald moment krijgt men dan een beeld als in de fig. aangegeven. Het beeld verschuift in de loop van de tijd naar rechts met een snelheid gelijk aan de voortplantingssnelheid. Op een bepaalde plaats verandert dus zowel de electrische als de magnetische veldsterkte voortdurend, maar dezelfde waarden komen steeds terug (periodieke verandering). Het aantal malen, dat in een secunde de veldsterkte dezelfde waarde in dezelfde richting aanneemt, noemt men de frequentie (n). De afstand tussen twee golftoppen heet de golflengte (/). Frequentie, golflengte en voortplantingssnelheid hangen samen volgens de formule v = n X /.

De voortplanting van de straling kan in het luchtledige (dus b.v. tussen zon en aarde) en in doorlatende (bij l.: doorzichtige) stoffen geschieden. De doorlatendheid van een slof hangt daarbij af van de aard van de stof en is i.h.a. verschillend voor verschillende frequenties. Hetzelfde geldt voor de voortplantingssnelheid (z. ook Brekingsindex). Deze is het grootst in het luchtledige en bedraagt hier voor alle frequenties 300.000 km/sec. In lucht is de voortplantingssnelheid voor l. slechts 0,03% kleiner dan in het luchtledige.Het oog kan slechts e.m. straling met golflengten (in lucht ) variërend van 0,00035 mm tot 0,00075 mm waarnemen; dit gebied der straling is het zichtbare l. (zonlicht, gloeilamplicht). Het verschil in golflengte wordt door de gezichtszin als kleurverschil geïnterpreteerd. Tiet totale zichtbare golflengtegebied vertoont alle kleuren van de regenboog (het z.g. spectrum), met violet bij de kleinste en rood bij de grootste golflengte. Aan weerszijden sluiten hierbij resp. het ultraviolette en het ultrarode l. aan. De totale bekende c.m. straling beslaat een zeer uitgebreid gebied, met golflengten variërend van enkele tientallen km’s (lange radiogolven) tot minder dan een billioenste cm (harde y-stralen; z. Radioactiviteit).

Het oog is niet voor alle kleuren even gevoelig: l. van verschillende kleur doch met dezelfde stralingsintensiteit (d.w.z. zelfde stralings-energie welke het oog binnentreedt) geeft een lichtindruk van verschillende helderheid. De gevoeligheid is bij normale helderheden het grootst in het geel (golflengte ca 0,00055 mm) en neemt naar grotere en kleinere golflengten af (ooggevoeligheids-kromme). Bij kleine helderheden verschuift de hele kromme iets naar de kant van de kleine golflengten.

In een bundel l. vindt men gewoonlijk alle mogelijke richtingen van de electrische veldsterkte (en dus ook van de loodrecht hierop staande bijbehorende magnetische veldsterkte) loodrecht op de voortplantingsrichting vertegenwoordigd. Een bundel, waarin electrische en magnetische veldsterkte ieder slechts in één vlak variëren noemt men lineair gepolariseerd. Zulk lineair gepolariseerd l. kan men uit gewoon l. verkrijgen, door het laatstgenoemde door speciale kristalplaten of -prisma's te laten vallen.