1. (veet.) Om de productie van onze huisdieren zo groot mogelijk te doen zijn, en dat is noodzakelijk voor de econ. van elk bedrijf, is het niet alleen nodig, dat zij genetisch tot een grote prestatie in staat zijn, maar ook dat hun de gelegenheid wordt gegeven deze te leveren.
Hierbij spelen de hygiënische maatregelen op het bedrijf een zeer belangrijke rol. De verpleging vormt naast de voeding een der voornaamste invloeden op de productiviteit. Wanneer aan de verpleging niet voldoende aandacht wordt geschonken, is de kans op het optreden van ziekten groot. Maar ook afgezien hiervan, tonen de dieren zich dankbaar voor de nodige hygiënische maatregelen. Nu wordt de goede verpleging in onze gematigde luchtstreek bemoeilijkt door het feit dat, behalve misschien het volwassen schaap, de dieren des winters niet buiten kunnen blijven, maar moeten worden opgestald. Dat brengt mee, dat de dieren worden afgesloten van de directe bestraling door het zonlicht en dat de reinigende werking van de regen en de mogelijkheid om te lopen aan de dieren worden ontnomen. In ons land denken we bij hygiënische maatregelen en verpleging van het vee dan ook in de eerste plaats aan de stalperiode en aan de inrichting van de stal. Deze moet zo zijn, dat men de dieren zo weinig mogelijk hindert en tevens zo rein mogelijk houdt. Dit is niet alleen van belang met het oog op een zindelijke winning van de melk, maar ook voor de gezondheid van de dieren. Door wassen en of poetsen en roskammen moet de huid schoon blijven om goed te kunnen functionneren en om het optreden van huidziekten zoveel mogelijk te voorkomen. De staarten dienen geregeld te worden gewassen. Soms is scheren gewenst. Verzorging van hoeven of klauwen is nodig om het optreden van kreupelheden tegen te gaan: kreupele dieren produceren altijd minder dan gezonde. Infectie met bacteriën en parasieten moet zoveel mogelijk worden voorkomen, desnoods m.b.v. geschikte entingen of door ontsmetting. De watervoorziening moet goed zijn, d.w.z. voortdurend moet smakelijk, schoon en niet te koud drinkwater van goede kwaliteit beschikbaar zijn.2. (plantk.) Onder plantenhygiëne verstaat men al die maatregelen, die de gezondheidstoestand van de plant bevorderen en het optreden van plantenziekten voorkomen. Vele van deze maatregelen zijn besproken bij bestrijdingsmethoden.