noemt men de troebeling, die onder daarvoor geschikte omstandigheden ontstaat, wanneer b.v. bij een oplossing van gelatine in water, alcohol gevoegd wordt. De omstandigheden waarbij een c. ontstaat kunnen zeer verschillend zijn.
Hij treedt echter op als de oplosbaarheid van een colloid. en wel een z.g. lyophiel colloid (eiwit, zetmeel, arabische gom enz.), door toevoeging van andere sloffen verminderd wordt. Het colloid scheidt zich dan af in kleine druppels, die aanvankelijk de gehele vloeistof troebel maken, maar die op den duur kunnen samenvloeien tot een vloeistoflaag, zoals olie druppels van een 'emulsie kunnen samenvloeien tot een olielaag. De samenstelling van het c. hangt af van de aanwezige stoffen, hun concentraties, de temp. enz. Door de omstandigheden, waarbij een c. ontstaan is, te wijzigen, kan het c. weer verdwijnen. Zo zal een c., verkregen door aan een gelatine-oplossing in water alcohol toe te voegen, weer opgeheven worden door toevoeging van water.
Een bijzonder c. ontstaat, wanneer in geschikte concentraties een colloid met positief geladen deeltjes gemengd wordt met een colloid, dat negatief geladen deeltjes bevat. Dit doet zich b.v. voor met gelatine, waarvan de pH ligt beneden 4,7 en arabische gom. Men krijgt dan een c., gelatine en arabische gom, waarin de eigenschappen van beide nog aanwezig zijn.
Het onderzoek van c. heeft veel bijgedragen tot het begrijpen van de eigenschappen van het 'protoplasma en celmembramen in het levend organisme. H. J. C. TENDELOO.
