Asparagus officinalis L. var. ultilis L. is een tweehuizige, eenzaadlobbige, met wortelstok overblijvende, in Eur. en Az. inheemse plant, die in de duinen in het wild wordt aangetroffen. de jonge geoogste stengels worden tot de meest fijne groenten gerekend. A. werden reeds 2000 jaren geleden door de Grieken en Romeinen als voedsel en medicijn gewaardeerd.
De voortplanting geschiedt door zaad. De aspergeteelt heeft zich over het Noordel. halfrond uitgebreid, speciaal in de Ver. St. (Californië 20.000 ha), Duits]., Ned., België, Frankr., Italië en Eng. In Ned., Duitsl. en België oogst men de geëtioleerde stengel, in Frankr., It., Eng. en U.S.A. worden de stengels ook groen geoogst, hetgeen de smaak en malsheid niet ongunstig beïnvloedt.
De teelt wordt in Ned. voorn, uitgeoefend in 3 centra: N. en M. Limb. met een jaarproductie van ongeveer 2.000.000 kg; Bergen op Zoom en omgeving met 500.000 kg en Wychen met 200.000 kg. De export uit ons land naar Duitsl. is aanzienlijk. De gemiddelde opbrengst per ha is ongeveer 4000 kg, maar door doelbewuste selectie kan deze aanzienlijk worden opgevoerd. De teelt wordt in Ned. uitsluitend op goed doorlatende zandgronden met een lage grondwaterstand bedreven.
De plant is zeer gevoelig voor een lage zuurgraad en groeit het best bij een pH van 6 6,5. de a vraagt slechts een bemesting met stikstof-, kalium- en fosforhoudende meststoffen. In België vindt men de voornaamste teeltgebieden in de omgeving van Haacht-Aarschot en Puurs-Bonheiden. Volgens de telling van 15 Mei 1951 zou de beteelde oppervlakte 416 ha bedragen. In 1951 bedroeg de uitvoer uit België 245.000 kg.
Teelt.
Het zaad wordt einde Mrt op een diep bewerkt zaadbed gezaaid. Voor de aanleg van 1 ha asperges is 1 kg zaad nodig. De 1 jaar oude wortelstokken worden in Mrt op 1,50 m bij 0,50 m op het veld uitgeplant. Van het derde jaar af na het planten kan geoogst worden tot 21 Juni. De eerste stengels kunnen van half Apr. af verwacht worden. Een goed aspergeveld kan gedurende 10-15 jaren een goede oogst leveren; hierna daalt de opbrengst.
Voor het oogsten van witte stengels worden de plantenrijen begin Apr. aangeaard, zodat ongeveer 30 cm hoge bedden ontstaan. Juist vóór dat de stengel aan de oppervlakte komt, moet deze geoogst worden, omdat bij het blootstaan van de ‘kop’ aan het licht, deze spoedig blauw of groen wordt. Het oogsten (steken) geschiedt met een speciaal asperge-mes, waarmede de stengel zo dicht mogelijk bij de wortelstok wordt afgestoken, zonder deze of nog onvolgroeide naburige stengels te beschadigen.
Bij warm weer, als de aspergestengels hard groeien, moet tweemaal daags geoogst worden. Gemiddeld heeft men voor het steken, sorteren en verpakken ongeveer 4 arbeidskrachten per ha nodig. De geoogste stengels worden enige tijd in koel water bewaard teneinde rood verkleuring te voorkomen.
Rassen.
De meest in Ned. geteelde rassen zijn: Roem van Brunswijk (Limb.) en Vroege van Argenteuil (Bergen op Zoom en Wychen). De laatste jaren komt het uit Am. geïmporteerde ras Mary Washington op de voorgrond, waarvan de kwaliteit uitmuntend is. Dit ras is vermoedelijk nog niet voldoende aan de Ned. grond en het klimaat van Ned. aangepast, daar het na 3-5 oogstjaren meestal ernstig verzwakt. Kruisingen van dit ras met Roem van Brunswijk beloven een aanzienlijke verbetering in opbrengst en kwaliteit.
Ziekten en plagen.
Roest (Puccinia asparagi D.C.) tast het in Aug. te velde staande gewas ernstig aan. Het loof wordt vroegtijdig geel, waarbij men op stengels en blaadjes bruine sporenhoopjes aantreft. Een winterwaardplant is van deze schimmel niet bekend en de gehele levenscyclus ontwikkelt zich op de a. Spuiten met Zinebpraeparaten. Aspergevlieg (Platyparea poeciloptera SCHRANK). De maden van deze vlieg vreten gangen in de stengels, waardoor deze bij ernstige aantasting krom groeien.
Treedt plaatselijk ernstig op. Imago (van Apr. tot einde Juni) doden door spuiten of stuiven van het gewas met DDT-praeparaten. Kennelijk aangetaste stengels verwijderen en vernietigen. In het najaar het afgestorven loof geheel verwijderen en verbranden (Aspergevliegwet 1948).
Aspergekevers. De larven van de blauwe aspergekever (Crioceris asparagi L.) en rode aspergekever (Crioceris duodecimpunctata L.) kunnen door vreterij aan blaadjes en stengels ernstige schade aanrichten van het jonge één- en tweejarige gewas. De larve van de rode aspergekever voedt zich bovendien met de inhoud van de zich ontwikkelende bessen. Te bestrijden met DDT-praeparaat.
S. A. H. M. VAN DE GEIJN A. G. DUMON.
