Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 11-08-2023

standaard

betekenis & definitie

1) (18e eeuw) (Barg.) kandelaar.

• (Nicolas Racot de Grandval: Cartouche of de gestrafte booswigt: Uyt het Fransch in Nederduitsche vaerzen. 1731)
• (Nicolas Racot de Grandval: Nederduitsch en Bargoens woordenboek. 1743)
• (Taco H. de Beer en E. Laurillard: Woordenschat, verklaring van woorden en uitdrukkingen. 1899)
• (Paul van Hauwermeiren: Bargoens. Vijf eeuwen geheimtaal van randgroepen in de Lage Landen. 2020)

2) (1999) (Rotterdam, straattaal) prima; vanzelfsprekend.

• Deze straattaal wordt gesproken door jongeren uit verschillende etnische groepen, ook Nederlandse. In feite gaat het hier om een veelkleurige variant van jeugdtaal. Ontstaat er zo een nieuwe taal of een nieuw soort Nederlands?
Nee, het zijn vormen van taalgebruik die bepaald niet stabiel zijn. Ze laten vooral zien dat in een meertalige samenleving taal en taalgebruik gevarieerd en dynamisch zijn. Om met de jongeren te spreken: dat lijkt me niet alleen vet en cool, maar ook flex en standaard. (Peter Burger & Jaap de Jong: Taalboek van de eeuw. 1999)
• Standaard: heel goed. (Vanavond een feessie! Standaard!) (Marc van Oostendorp: Rotterdams. Taal in stad en land. 2002)
• (Jan Berns m.m.v. Jolanda van den Braak: Taal in stad en land. Amsterdams. 2002)
• Straattaal weerspiegelt de belevingswereld van de jongeren die haar gebruiken. En waar praten die over? Over dingen die ze goed of slecht vinden, over uitgaan, uiterlijk en seks. Vooral het aantal woorden dat ongeveer ‘heel goed’ betekent, is enorm groot. Uit verschillende bronnen hebben we het volgende rijtje gedistilleerd: boeng, baggerz, banish, boem, bond, bong, boos, chili, cool, crime, da bomb, daina, dodelijk, dat doet, dope, errug, flex, fly, foeroe, gevaarlijk, gruweiijk (met als varianten gruwi en gru), gucci, UI, lauw, master(lijk), moeilijk, neet, relaxed, safin, scoobes, siki, spang, spits, spitta, standaard, strak, tranga, vet en ziek. (www.nemokennislink.nl, 13/05/2007)
• Standaard. Prima zo. 'Vanavond een feesie! Standaard!' (Frits Bom: De havenman. Rotterdams voor gevorderden. 2011)
• Taal blijft niet altijd hetzelfde, betekenissen van woorden kunnen veranderen of ze krijgen een andere toepassing, en dat gebeurt ook met Nederlandse woorden in straattaal, zoals standaard en flex die beide staan voor ‘heel goed/prima’. Chanteren kan de betekenis ‘versieren’ krijgen (een smatje chanteren), oplossen ‘weggaan’, baas ‘iemand die belangrijk is’ (hij is een baas), bakken ‘geld verdienen’, nachtapotheker ‘drugsdealer’, kachelen ‘bier drinken’, lossen ‘plassen’, werelds ‘heel goed’, ouwe ‘man/jongen’ (als aanspreekvorm). (René Appel: Taalstukken. 2021)