Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 28-09-2021

de aardappels afgieten

betekenis & definitie

(19e eeuw) (sch. of euf.) urineren. Al vermeld door Boekenoogen. Aardappel is hier eigenlijk een metafoor voor `testikel'. In de soldatentaal gebruikt men de variant de piepers* afgieten. M.b.t. vrouwen die zich naar het toilet verwijderen, gebruikt men de gelijkaardige uitdrukking ‘de spruitjes afgieten’. Ook in andere talen; het Engels kent o.a. de uitdrukkingen 'to drain the dragon/lizard/snake', 'to strain one's potatoes' en 'to go look at the crops'; het Duits: ‘Kartoffeln abschütten (abgiessen); das (sein) Kartoffelwasser abgiessen’.

• ,,Dan ga ik in die tussentijd m'n aardappelen afgiete, zegt Willemse, opstaan-de en naar de keibelton in de hoek waggelend. (L. H. Drabbe: Het dappere Hollandsche leger. 1900)
• Zegsw. Zijn aardapperlen afgieten: wateren. (G.J. Boekenoogen en K. Woudt: De Zaanse volkstaal. 1821-1971)
• aardappels afgieten: pissen. (Piet Grijs: Blijf met je fikken van de luizepoten af. 1972)
• Even mijn hondje uitlaten (mijn schoenen rechtzetten, nadenken, de bok ver-zetten, de aarde met een stippellijntje verbinden, mijn zwager een handje geven, de aardappels afgieten of afschudden, mijn spruitjes afgieten). (Inez van Eijk: Ik zeg maar zo, ik zeg maar niks. 1978. Vierde druk. 1980)
• Als we besloten hebben pal aan het water te gaan staan en Maurits de tent heeft afgeladen, zegt hij: `Effe de aardappels afgieten', en hij loopt in de richting van het bakstenen gebouwtje. (Cees Verburg: Akropolis, 1989)
• afgiete, ww., afgieten, urineren. Efkes (m'n èipel) afgiete. Even (mijn aardappelen) afgieten; even een plasje doen. (>afzette) De oudere uitspraak is afgiejte. (Cor en Jos Swanenberg: Eige grèij. 'n Meijerijs woordenboek. 1996)
• De afgrijselijkste categorie kroegtaal wordt gevormd door de vele manieren waarop drinkende mannelijke klanten aankondigen dat ze even hun neus moeten poederen. ,,Effe kijken of ik nog een mannetje ben,'' is er een. En: ,,Ik ga ome Jaap (of 'mijn zwager') een hand geven'' is zo mogelijk nog erger. ,,Effe mijn ruggegraat verlengen,'' is één keer origineel, maar ook die hoor je te vaak. ,,Ik ga de aardappels afgieten,'' zou ook door een vrouw kunnen worden gezegd. Zeker gezien het klaterende watergeweld waarmee vrouwen hun blaas plegen te legen. (Rotterdams Dagblad, 21/08/2001)
• (Drs. H. Mandos & M. Mandos-Van de Pol: De Brabantse spreekwoorden. 6e druk. 2003)
• En midden in een discussie zei hij: ‘Even de aardappels afgieten’. Weg been-de Bert, richting toiletten. (Peter Langendam: De trechtermoord en andere ver-halen. 2008)
•‘Ik moet even de aardappels afgieten,’ mompelde Jochem haar achter zijn hand toe. (Gert Jan de Vries: Tour de Farce. 2015)