Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SEEKERS

betekenis & definitie

heetten in de eerste helft van de 17de eeuw degenen die het bestaan van een ware kerk met ambten en ordeningen ontkennen, daarom, independent en spiritualistisch, gespannen verwachtingen van een betere geestelijker toekomst koesteren. Cromwell heeft hun recht doen wedervaren maar wist daarbij practisch maat te houden.

Tot de seekers kunnen gerekend worden de Ranters van Henrick Niclaes, de meer libertijnse aanhangers van Robert Brerely, de Quintomonarchianen, die het Godsrijk op aarde verwachtten, de mystieke aanhangers van John Everard. Böhme heeft door zijn geschriften, die in vertaling in 1661 in Engeland verschenen, invloed onder hen uitgeoefend. George Fox heeft de uitwassen der seekers bestreden en uit hen zijn eerste Quakers gekweekt. In Nederland kan men de Rijnsburger Collegianten gedeeltelijk tot hun geestverwanten rekenen.

Lit.: John Edwards, Gangraena or Catalogue and Discovery of Errors, Heresies and Blasphemies (1646); J. Lindeboom, Stiefkinderen van het Christendom (1929).

< >