Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

HEXACHORD

betekenis & definitie

is een toonladder van zes tonen, waarop Guido* van Arezzo zijn toonsysteem baseerde, hetwelk hij in de plaats stelde voor de indeling in tetrachorden* van de antieke Griekse muziektheoretici. De namen voor de zes tonen ontleende Guido aan de eerste lettergrepen van de regels der Johannes-hymne: ut re mi fa sol la.

De bij deze lettergrepen gezongen tonen kwamen nl. overeen met het hexachord van Guido. Deze namen duidden geen absolute, maar een relatieve toonhoogte aan van tweemaal drie grote secundes, gescheiden door een kleine secunde tussen mi en fa. Bij de solmisatie* worden deze namen nog steeds gebruikt. Guido onderscheidde het hexachordum naturale (c d e f g a), het hexachordum durum (g a b c d e) en het hexachordum molle (f g a bes c d) (z ook: muziekleer, schrift).

< >