Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Gertrude stein

betekenis & definitie

Amerikaans dichteres en prozaïste (Alleghany 3 Febr. 1874-Parijs 27 Juli 1946), brak haar studies in de psychologie en de medicijnen in 1902 abrupt af om naar Parijs te vertrekken waar zij, financieel onafhankelijk, zich verder geheel aan de literatuur kon wijden met een nooit meer verflauwende passie. Het huis van deze oorspronkelijke, erudiete, van geest sprankelende vrouw, werd een graag bezocht rendez-vous voor de kubistische schilders, vooral Voor Picasso en Juan Gris, en voor menig Amerikaans avant-garde auteur, voor wie Parijs de werkplaats bij uitnemendheid scheen.

Door haar zeer vooruitstrevende ideeën over een nieuwe woordkunst, in praktijk gebracht in haar verhalenbundel Three Lives (1908) en opzienbarende verzenboek Tender Buttons (1914), eindeloos bediscussieerd ook in haar salon, oefende zij grote invloed uit op de zgn. „lost generation”, vooral op Ernest Hemingway en Sherwood Andersom Zij propageerde een schrijfwijze die vóór alles waarachtig en ontroerend zou zijn doordat alleen geschreven werd wat feitelijk gezien en beleefd was, een geconcentreerde stijl waaruit alle overbodige „valse” versierselen als hinderlijke adjectieven geweerd werden. Haar eigen werk doet vaak te gewild-modern aan en verliest zich soms in een de perken te buiten gaande zelfverheerlijking, waarvan haar Autobiography of Alice B. Toklas (1933), verslag van haar 30-jarig verblijf te Parijs, een sterk, en literair nog het beste voorbeeld is.

MICHEL VAN DER PLAS

Bibl.: Geography and Plays (1922); Composition as Explanation (1926); The Making of Americans (1925); FOUR Saints in Three Acts (1934); Picasso (1938); Wars I have seen (1945); First Reader (1948); Two, G. St. and her Brother and Other Early Portraits 1908-1912 (1951).

Lit.: Alfred Kazin, On Native Grounds (1942); Donald Sutherland, G. S., a Biography of Her Work (1952).

< >