Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DEUX-AES -BIJBEL

betekenis & definitie

aldus werd de Nederlandse vertaling van het Oude- en Nieuwe Testament genoemd, die in 1562 bij Godfried van Wingen te Embden verscheen. De naam is ontleend aan de kanttekening bij Neh. 3 : 5: „De armen moeten het cruyce dragen, de rijcke en geven niets; Deux aes en heeft niet, six cincq en geeft niet, quater dry die helpen vrij”.

Het is een spreekwoord ontleend aan het dobbelspel. Deux-aes (twee-een) is daarin de laagste worp en duidt de armen aan; dubbel één gold voor 4; six-cincq (zes-vijf) is voor de hoogste worp en betekent: de rijken; quater drij duidt de middenklasse aan. In 1579 verscheen een der vele herdrukken te Delft bij Aelbert Hendricksz. die bekend bleef als de Delftse bijbel.Lit.: C. C. de Bruin, De Statenbijbel en zijn voorgangers (1937); J.F.J. van Tol, „Deus aes” en „sisink (six-cinq)” in Tijdschr. v. Ned. Taal- en Letterk. 1948.

< >