Bijltjes was oudtijds de bijnaam van de scheepstimmerlieden op Kattenburg, de Amsterdamse buurt der scheepstimmerwerven. Deze Bijltjes, aldus genoemd naar hun belangrijkste gereedschap, waren bekend als bijzonder Oranjegezind.
In 1787 maakten ze oproer tegen de patriotgezinde regenten van Amsterdam (het Bijltjesoproer). Tijdens Wereldoorlog II ontstond de uitdrukking „Bijltjesdag” als aanduiding van de dag, waarop het (Oranjegezinde) volk —met bijlen — wraak zou nemen op de N.S.B.-ers en de collaborateurs.
