Zwanebloem (Butomus L.) is de naam van een plantengeslacht uit de familie der Butomeën (zie aldaar). Het onderscheidt zich door een bloemachtig, 6-bladig bloemdek, hetwelk 9 meeldraden en 6 van onder met elkander aaneengegroeide vruchtbeginsels omsluit.De vruchtjes gelijken op peultjes, springen naar binnen open en dragen de talrijke zaden aan den binnenkant. De zaden zijn zonder kiemwit. De éénige soort van dit geslacht is de gewone zwanebloem (Butomus umbellatus L.), ook lischbloem geheeten en in ons Vaderland op moerassige plaatsen en aan den waterkant groeijende.
Deze plant heeft een kruipenden wortelstok, bundelsgewijs bij elkander geplaatste, bijna 1 Ned. el lange, lijnvormige bladeren en een nagenoeg ronden bloemsteel, die in een groot bloemscherm eindigt. Het bloemdek bestaat uit 3 uitwendige, kelkachtige, op de rugzijde bruinrood gekleurde en uit 3 inwendige, bloemachtige, witte afdeelingen met een rozenrooden weerschijn op het midden. In Rusland wordt de meelige wortel tot het bereiden van brood gebruikt.