Volkenregt (jus gentium, jus internationale) noemt men de regtsbeginselen, welke de onderlinge betrekking der verschillende Staten regelen. Hierbij ontbreken geschreven wetten en eene eigenlijke regtsmagt, waarop men zich bij geschillen beroepen kan, maar bij beschaafde natiën verkondigt het gezond verstand, dat dergelijke onéénigheden niet door geweld, maar door het besef van regt en billijkheid moeten beslist worden. De volken toch zijn zedelijke ligchamen, wier regten wel degelijk door de sterkeren moeten geëerbiedigd worden. Ook het volkenregt wordt verdeeld in natuurlijk volkenregt (jus naturae et gentium), van wijsgeerigen aard, en gewoonten-volkenregt (jus gentium consuetudinarium et pactitium), door gewoonten en verdragen vastgesteld.
Zoolang de volken rustig naast elkander leven, regelt zich hunne onderlinge verhouding naar het vrederegt (jus pacis) en zoodra er strijd tusschen hen ontstaat, naar het oorlogsregt (jus belli). In laatstgenoemd geval gaat voorzeker geweld boven regt, maar ook daarbij zoekt nog het volkenregt, inzonderheid bij beschaafde natiën, zijne beginselen te doen gelden. Zelfs bij de ruwste volken der Oudheid vindt men sporen van volkenregt, en het Christendom heeft veel tot zijne ontwikkeling bijgedragen. Wanneer wij echter opmerken, hoe de zwakkere natiën nog altijd door de sterkere worden onderdrukt, hoe daardoor bloedige oorlogen en tallooze ellenden ontstaan, dan zien wij tevens met vurig verlangen den tijd te gemoet, waarop alle internationale geschillen door het volkenregt zullen worden beslist.
De eerste, die een wetenschappelijk werk over dit onderwerp geschreven heeft, is de beroemde Hugo de Groot, wiens boek: „De jure belli et pacis”, in 1627 in het licht verschenen, ook nu nog als gezaghebbend wordt aangehaald.
Uitmuntende geschriften over het volkenregt zijn voorts: „Beiträge zur Völkerrechtsgeschichte und wissenschaft (1843)”, van Pütter — „Kritik des Völkerrechts”, van von Gagern, — „Elements of the international Iaw (8ste druk, 1866)”, van Wheaton, — „Internationales Privat-und Strafrecht (1866)” van von Bar, — „Praxis, Theorie und Kodifikation des Völkerrechts (1874)” van Bulmerincq, — „Das europäische Völkerrecht der Gegenwart (5de druk, 1867)”, enz.
