Tugendbond (Deugdverbond) is de naam van eene zedelijk-wetenschappelijke vereeniging, in het voorjaar van 1808 opgerigt door Mosqua, Lehmann, Velhagen, Both, Bardeleben, Baczko en Krug en den 30sten Junij van dat jaar door den Koning goedgekeurd. Zij stelde zich ten doel, de gemoederen, door de rampen van die dagen tot vertwijfeling gebragt, weder op te beuren, de stoffelijke en zedelijke ellenden te lenigen, voor eene vaderlandlievende opvoeding der jeugd te zorgen, de reorganisatie van het leger te bevorderen, vaderlandsliefde en trouw aan het vorstenhuis aan te kweeken enz. Met deze openlijke bedoeling ging het streven gepaard om het Fransche juk af te werpen. In Silézië en Pommeren vond de Vereeniging grooten bijval, niet zooveel in de Mark, en het minst in Berlijn.
Daarenboven verhinderden vele omstandigheden de uitbreiding dezer Vereeniging. Het aantal leden bedroeg slechts 300 of 400, maar tot deze behoorden o. a.: Boyen, Witzleben, Grolman, von Thile, von Ribbentrop, Merkel, Ladenberg, Eichhorn, Manso enz. Den 31sten December 1809 echter ontbond de Koning, op aandringen van Napoleon I, deze Vereeniging.
