Ternate, een eiland der Molukken (zie aldaar), tevens met een aantal andere eilanden eene residentie en bij de westkust van Dsjilolo gelegen, heeft een vuurspuwenden berg ter hoogte van 1675 Ned. el en een omvang van omstreeks 5 geogr. mijl. Het is met digte bosschen bedekt, maar de beken en bronnen zijn er dikwijls droog. Toch is het klimaat er niet ongezond. Behalve specerijboomen, die er weleer door de Nederlanders zijn uitgeroeid, heeft men er sago, kokosnoten, bananen en andere vruchten, — voorts herten, wilde zwijnen en veel visch.
Het eiland staat onder het gezag van een Mohammedaanschen Sultan, die steeds onze trouwe bondgenoot was, maar is tevens geheel en al afhankelijk van de Nederlanders, die er zelfs over de troonopvolging beslissen. De inwoners drijven er eenigen handel met de bewoners der Soeloe-eilanden. De hoofdstad, ook Ternate of Maleija geheeten, ligt op de zuidkust en wordt door Maleijers en afstammelingen van Portugézen bewoond; zij is aan de helling van een berg gebouwd en heeft eene R. Katholieke en eene Protestantsche kerk, drie moskeeën en eene goede reede. In het midden der stad verheft zich het kasteel Oranje, de zetel van het Nederlandsch bewind, met vier bolwerken en diepe grachten voorzien. Het eiland is herhaalde malen door aardbevingen en door uitbarstingen van zijn vulcaan geteisterd, vooral op den 2den en 14den Februarij 1840, toen door de neêrstortende lava, door de schokken en golvingen van den bodem nagenoeg alle bezittingen der inwoners werden verwoest. De resident houdt zijn verblijf in de stad Ternate, welke 6000 inwoners telt; hier bevindt zich voorts eene regtbank, zamengesteld uit Europeanen en inlanders, met den resident als voorzitter. Tot de residentie Ternate behooren, behalve dit eiland, eenige andere eilanden, en hare geheele bevolking bedraagt ongeveer 100000 zielen.
