Tabakscollegie (Het) is de naam van een avondgezelschap, dat koning Friedrich Wilhelm I van Pruissen gewoon was schier dagelijks te Potsdam of te Wusterhausen rondom zich te vereenigen; daartoe behoorden de meest vertrouwde vrienden van dien Vorst, zooals Leopold von Dessau, Grumbkow en Seckendorf, voorts de ministers, stafofficieren, geleerden en hooggeplaatste bezoekers. Deze kring bezorgde den Koning eene aangename ontspanning, omdat hij aldaar zonder terughouding zijne gevoelens kon openbaren en tevens meende, dat ook de overige leden van het gezelschap dit voorbeeld volgden. Niemand mogt opstaan, als de Koning binnenkwam, want hij beschouwde zich aldaar als officier en gewoon lid van den kring. Men rookte er uit korte aarden pijpen; — zelfs moesten zij, die niet rookten, toch de pijp in den mond nemen.
Voorts werd Ducksteiner bier opgedischt, en in een zijvertrek stond de koude keuken gereed. De bezigheden bepaalden er zich tot het lezen van couranten, het maken van opmerkingen over de staatkunde en de krijgsverrigtingen en het bespreken van het nieuws van den dag Ook werden er wel eens en soms niet zeer fijne grappen verkocht, terwijl er gelegenheid was voor het schaak- en damspel. De invloed, dien in deze avondbijeenkomsten, vooral de door Oostenrijk omgekochte leden op den Koning hadden, die er op vertrouwelijke wijze en zonder eenigen argwaan zijne gevoelens en plannen mededeelde, is zelfs voor de geschiedenis van Pruissen hoogst merkwaardig.
