Savoye (Savoja), een hertogdom, hetwelk te voren tot het koningrijk Sardinië behoorde, maar door het verdrag van 24 Maart 1860 aan Frankrijk werd afgestaan, ligt tusschen Zwitserland, Piémont en de Fransche departementen Isère en Ain, en telt op 183 geogr. mijl 542000 inwoners. Savoye is het hoogst gelegen gewest van Europa; het draagt in het noordoosten de Penninische Alpen met den Mont Blanc en in het oosten de Grajische Alpen met den Kleinen St. Bernard, terwijl het in het zuiden grenst aan de Cottische Alpen met den Mont Cenis. Het wordt besproeid door de Isère en de Are, de Arve, de Drance en de Rhône, welke laatste te voren de grens naar de zijde van Frankrijk vormde en alle wateren des lands opneemt, alwaar zich ook meren en minerale bronnen bevinden. Het klimaat komt er overeen met dat van Zwitserland. De grond is er steenachtig en niet zeer vruchtbaar, zoodat de landbouw er schrale oogsten erlangt, doch de veeteelt vindt er voortreffelijke weiden, en er zijn ook aanzienlijke bergwouden met veel wild, namelijk wolven, beeren, gemzen, steenbokken en marmotten. Het rijk der delfstoffen levert er: zilver, koper, ijzer, lood, steenkolen en zout. De Savoyaards zijn een arm, maar eerlijk, tevreden en vlijtig volk; zij spreken een Fransch dialect, vermengd met Italiaansche woorden en belijden de R. Katholieke godsdienst. Daar zij in hun eigen land geene voldoende middelen van bestaan vinden, begeven zij zich in grooten getale naar het buitenland, vooral naar de noordelijke gewesten van Frankrijk en naar Parijs, waar zij als schoorsteenvegers, schoenpoetsers enz. eenig geld verdienen, waarmede zij naar hun geliefd vaderland terugkeeren. Het voormalige Sardinische hertogdom was verdeeld in 7 provinciën en had Chambéry tot hoofdstad. Tegenwoordig vormt het de departementen Haute Savoie en Savoie. Het eerste, het noordelijk gedeelte des lands uitmakend, grenst in het noorden aan het canton Genève en het meer van Genève, in het oosten aan het canton Wallis en de Italiaansche provincie Turijn, in het zuiden aan het departement Savoie, en in het westen aan het departement Ain, en telt op 78,43 geogr. mgl bijna 274000 inwoners (1876). Het is eene bergstreek, waar zich in het zuidoosten de hoogste toppen der Mont Blanc-groep verheffen, heeft bekoorlijke dalen, bijv. dat van Chamounix, bezit behalve een gedeelte (190 Ned. mijl) van het Meer van Genève de meren van Annecy, Montriond en Franchat, alsmede onderscheidene minerale bronnen en wordt door de Rhône, de Arve en de Drance besproeid. De meren van Genève en van Annecy worden door stoombooten bevaren. Men verbouwt er: tarwe, haver, aardappelen, hennep, vlas, tabak, ooft en wijn,— dezen laatsten op 7356 Ned. bunder. De veeteelt is er van groot belang en er wordt veel kaas gemaakt. De fabrieknijverheid wordt er vertegenwoordigd door talrijke ijzer- en papierfabrieken, katoenspinnerijen, wol- en zijdeweverijen. Het onderwijs wordt er bevorderd door 2 colléges, 2 scholen van middelbaar onderwijs en 644 lagere scholen. De spoorweg van Culoz naar Annecy loopt door dit departement en die van Genève naar Culoz (Lyon) langs zijne westelijke grenzen. Het is in 4 arrondissementen verdeeld en heeft Annecy tot hoofdstad.
Het departement Savoie omvat het zuidelijk gedeelte des lands, grenst in het noorden aan Haute Savoie, in het oosten en zuiden aan de Italiaansche provincie Turijn en het departement Hautes Alpes, en in het westen aan de departementen Isère en Ain, en telt op 104,57 geogr. mijl ruim 268000 inwoners (1876). Aan zijne noordoostelijke grenzen verheft zich de Montblanc, aan zijne oostelijke de Kleine St. Bernard benevens de Mont Iseran, en aan zijne zuidelijke de Mont Cenis. De voornaamste rivier is er de Isère, welke er een aantal kleine rivieren opneemt. De grond is er weinig geschikt voor den landbouw; van meer gewigt is er de veeteelt, inzonderheid de schapenfokkerij. Het land is in het algemeen schraal en levert slechts weinig graan, maar men heeft er uitgestrekte wouden, en ruim 11000 Ned. bunder zijn er met wijngaarden bedekt. De uitgestrekte weilanden worden er afgegraasd door 143000 runderen, 107000 schapen en 29000 geiten, terwijl de zijdeteelt er 48000 Ned. pond cocons oplevert. Men vindt er onderscheidene delfstoffen, die in eenige hoogovens worden uitgesmolten, — voorts: marmer- en zoutgroeven, minerale bronnen, steen- en pottenbakkerijen, papieren likeurfabrieken en zijdeweverijen. Tot de inrigtingen van onderwijs behooren er: 1 lycéum, 2 scholen van middelbaar onderwijs en 937 scholen van lager onderwijs. De spoorwegen van Turijn over Susa (met den Mont Cenis-tunnel) en van Chambéry naar Culoz (Lyon en Genève) met de zijtakken van Montmélian naar Grenoble en van Aix les Bains naar Annecy doorsnijden het departement, dat in 4 arrondissementen is verdeeld.
