Polyphemus, in de Grieksche mythologie een zoon van Poseidon (Neptunus) en van de nymf Thoosa, was een reusachtige cycloop, die op het zuidwestelijk uiteinde van Trinacrium (Sicilië) zijn verblijf hield en groote kudden schapen en geiten bezat. Odysseus (Ulysses), bij zijne omzwervingen aldaar op de kust geworpen, kwam bij het zoeken naar levensmiddelen in het hol van dien reus, hetwelk deze met een zwaar rotsblok sloot, en ontsnapte door list, nadat Polyphemus reeds onderscheidene zijner togtgezellen verslonden had. Hij bedwelmde namelijk den reus met wijn, boorde hem met een gloeijenden paal gedurende den slaap het oog uit, en verliet met de zijnen, zich vastklemmend onder den buik der schapen, het moordhol.
Toen zij hunne vaartuigen bereikt hadden, dreven zij den spot met den blinden cycloop, doch werden bijna verpletterd door rotsbrokken, die hij hun achtemawierp. Polyphemus nam voorts wraak, door z|jn vader Poseidon te verzoeken, dat h|j de schepen van Odysseus op zijn verderen togt met geweldige stormen mogt teisteren.
