Nyctagineën is de naam eener twee-zaadlobbige plantenfamilie uit de orde der Caryophylleën. Zij omvat éénjarige of overblijvende kruiden, heesters en boomen met sterk gelede takken, tegenoverstaande of afwisselende, enkelvoudige, gesteelde, gevind-nervige, meestal gaafrandige bladeren zonder steunblaadjes en meestal volkomene eind- of oksel-standige bloemen, welke doorgaans met een kelkvormig of gekleurd, veel- of éénbladig, afvallend of overblijvend omhulsel omgeven zijn. Het bloemdek is buis-, trechter- of schotelvormig, min of meer gekleurd, aan den voet doorgaans opgeblazen en blijvend, terwijl het overig gedeelte verwelkt. De rand is 4-, 5- of 10-deelig.
De meeldraden staan op den bloembodem, zijn in geringer of grooter aantal dan de afdeelingen van den bloemdekrand aanwezig en hebben draadvormige meeldraden, meestal van ongelijke lengte, en 2-hokkige helmknoppen. Het bovenstandig vruchtbeginsel is éénhokkig, bevat slechts één zaadknop en draagt een enkelvoudigen stempel. De vrucht is eene dopvrucht. Zij telt in 14 geslachten omstreeks 70 soorten, die bijna allen in de keerkringslanden, inzonderheid van Amerika, te huis behooren. Sommige soorten van Boerhavia L. en Mirabilis L. worden als geneesmiddelen aangewend, en bij laatstgenoemd geslacht vindt men ook sierplanten.
