Nyenrode is de naam van een oud-adellijk Nederlandsch geslacht, dat reeds in den aanvang der 14de eeuw vermeld wordt als gevestigd op het sterke kasteel van dien naam aan de Vecht tusschen Utrecht en Amsterdam. Gijsbrecht van Nyenrode sloot in 1304 een verbond met Willem, oudsten zoon van den Graaf van Holland.— Gerard Splinter van Nyenrode, vermoedelijk een zoon van den voorgaande, werd in 1346 door gravin Margaretha van Beijeren met het huis Nyenrode beleend.
— Gijsbrecht van Nyenrode, een zoon van den voorgaande, oorloogde met hertog Willem van Beijeren in 1355 tegen den bisschop van Utrecht. Het volgende jaar verbrandde hij Soest, maar werd in een gevecht tegen de burgers van Amersfoort, aangevoerd door Otto van Zaan, geslagen en gewond. In 1357 werd hij baljuw van Kennemerland en Friesland, doch toen hij zich in 1358 met bisschop Jan van Arkel verzoende, werd hij in die betrekking door Brederode vervangen. Hij belaagde dezen in de duinen bij Castricum en nam vervolgens de wijk naar Delft. Deze stad werd terstond door hertog Albrecht belegerd, doch toen zij zich in 1359 moest overgeven, ontsnapte Nyenrode naar Heusden. Ook hier werd hij een jaar lang belegerd, doch verzoende zich met den Hertog onder voorwaarde, dat hij vergiffenis zou vragen en eene bedevaart naar Jerusalem volbrengen.
In 1362 keerde hij terug, streed later aan de zijde van Albrecht bij de belegering van Gildenburg, een kasteel aan de vaart van Utrecht naar Vreeswijk, en werd hier gewond en gevangen genomen. Vervolgens werd hij raad van den Hertog, en overleed vermoedelijk in 1394. — Johan van Nyenrode, een der magtigste ridders van Holland, werd in 1398 door hertog Albrecht ten strijde geroepen tegen de Friezen. Zijn broeder Otto behoorde desgelijks onder de ridders, die met hertog Albrecht ten strijde trokken. — Gijsbrecht van Nyenrode was in 1423 ruwaard of wereldlijk bewindvoerder van het Sticht, en zijn broeder Splinter van Nyenrode was baljuw van Muiden, Naarden, Weesp en het Gooiland. Deze kocht het riddergoed Bodestein en overleed aldaar in 1471. — Cornelis van Nyenrode behoorde tot het Verbond der Edelen en werd in 1568 door Alva verbannen. Vele andere leden van dit geslacht hebben zich door ridderlijke daden onderscheiden.
