Neisze of Neisse is de naam van 3 rivieren, welke hoofdzakelijk tot de Pruissische provincie Silézië behooren. De Lautsitzer (Görlitzer) Neisze en de Glatzer of Silézische Neisze zijn zijrivieren van de Oder, en de Woedende Neisze is eene zijrivier van de Katzbach. — Neisze is voorts de naam van eene arrondissementshoofdstad en vesting in het Pruissische district Oppeln. Zij ligt in een vruchtbaar oord aan den mond der Biele, waar deze zich uitstort in de Silézische Neisze en is het vereenigingspunt der spoorwegen van Opper-Silézië. De eigenlijke stad ligt op den regter en de Friedrichstadt op den linker oever der Neisze.
Zij is eene hoogstbelangrijke vesting, omgeven door gedetacheerde forten, welke nog niet alle voltooid zijn. Men heeft er 2 Evangelische en 7 R. Katholieke kerken, een antiek raadhuis met een hoogen toren, een schouwburg, een klooster, een voormalig bisschoppelijk paleis enz. Er is niet veel fabrieknijverheid, maar een drukke handel, en het aantal inwoners beloopt er (1875) omstreeks 20000. — Het voormalig vorstendom Neisze, 38½ geogr. mijl groot, omvatte de steden Grottkau, Patschkau, Ottmachau, Ziegenhals, Weidenau, Zuckmantel, Jauernig en Freiwaldau. Het is, voor zoover het aan Pruissen verviel, in 2 arrondissementen herschapen, terwijl het Oostenrijksch gedeelte (16 geogr. mijl) zich nog in het bezit bevindt van den bisschop van Breslau.
