Mora beteekent verzuim, nalatigheid. Het is een burgerregterlijk begrip, ontwikkeld door en overgenomen uit het Romeinsche regt. De schuldenaar, dat is hij, die krachtens eene verbindtenis verpligt is, om iets te geven, te doen of niet te doen, kan in mora zijn, of in mora gesteld worden. Eene verbindtenis, dat is een band, eene verpligting, die op iemand rust, om iets te doen, te geven of niet te doen kan ontstaan óf uit eene overeenkomst óf uit de wet zelve.
Is die verbindtenis zelve niet door eene voorwaarde, of hare vervulling niet door eene tijdsbepaling opgeschort, dan noemt men haar eene zuivere, die van het oogenblik van haar bestaan in volle werking is. De schuldenaar is nu tot hare voldoening verpligt en de schuldeischer kan die voldoening terstond vorderen. De schuldenaar kan de voldoening ook geregterlijk aanbieden, indien de schuldeischer haar niet wil ontvangen. Van het oogenblik af van het bestaan der zuivere verbindtenis loopt ook hare verjaring. De schuldenaar is aansprakelijk voor alle schade, die de zaak, welke geleverd moet worden, sedert dat oogenblik lijdt door eenige schuld zijnerzijds, terwijl de zaak overigens, zoo zij een bepaald voorwerp is en aan den schuldeischer toebehoort of overgedragen moet worden voor rekening en risico is van den schuldeischer. Dit alles verandert bij nalatigheid van den schuldenaar; zoo bij in gebreke, in verzuim, in mora is ten aanzien van de vervulling zijner verpligting. Vooreerst is hij dan gehouden tot vergoeding van kosten, schaden en interesten jegens zijnen schuldeischer wegens het niet, niet behoorlijk of niet tijdig nakomen van zijne verbindtenis, zoo althans deze nietnakoming niet het gevolg is van overmagt, eene vreemde, oorzaak, die hem niet geweten kan worden. Voorts is van het oogenblik der mora, de bepaalde zaak, die geleverd moet worden, niet meer voor rekening van den schuldeischer, maar van den nalatigen schuldenaar, zoodat hij aansprakelijk is voor de schade, die haar treft, ook door eene oorzaak, waarvoor hij anders niet behoefde in te staan, en hij is thans niet, zooals anders het geval zou zijn, bevrijd van de verbindtenis, zoo die zaak is verloren of te niet gegaan, tenzij dit eveneens zou zijn geschied, zoo zij in de magt van den schuldeischer ware overgegaan.
Natuurlijk kunnen partijen bovendien bij de overeenkomst bijzondere gevolgen aan de mora verbinden. De schuldenaar is niet in mora, door niet aan de verbintenis te voldoen, zoodra zij bestaat, maar door hare vervulling na te laten na zeker tijdstip, waarop het hem niet meer vrijstaat daarmede te wachten, of na zeker tijdstip, dat hij niet mogt laten voorbijgaan, zonder zijne verpligting te vervullen. Dat tijdstip kan worden bepaald, óf door de verbindtenis zelve, óf door eene aanvraag vanwege den schuldeischer, den schuldenaar beteekend, waarbij hij te kennen geeft, dat hij de onmiddellijke vervulling wenscht. De mora uit de verbindtenis voortspruitende, kan bestaan krachtens eene uitdrukkelijke bepaling, bij voorbeeld, als er een tijd bepaald is, waarna de schuldenaar, zoo bij niet eerder voldeed, als nalatig zal beschouwd worden, en de gevolgen dier nalatigheid zal dragen; óf, wanneer de verbindtenis slechts binnen zekeren tijd, en niet daarna, kan worden voldaan. Soms doet de wet zelve de gevolgen der nalatigheid van zeker tijdstip af bestaan.
Anders kan de schuldeischer den schuldenaar in mora stellen door eene forméle aanvraag, welke gewoonlijk geformuleerd wordt in eene geregtelijke acte, eene sommatie, een protest of eene dagvaarding. Eene eenvoudige aanvraag per brief of mondeling in der minne gedaan, heeft alleen dan de kracht eener in morastelling, als de schuldenaar haar als zoodanig voor den regter erkent. Bestaat de schuld in eene bepaalde geldsom — of waarvan later het bedrag kan bepaald worden — die geene interesten voortbrengt krachtens de overeenkomst zelve (conventionéle interessen), dan beginnen deze pas te loopen van den dag der in morastelling. (Moratoire interesten). De gevolgen der mora duren voort, zoolang de verbindtenis zelve blijft voortbestaan, of totdat de schuldenaar zelf de nadeelige gevolgen doet ophouden, door zijne mora te zuiveren, dat is: alsnog zooveel mogelijk aan zijne verpligtingen te voldoen.
