Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 09-08-2018

Leverkruid

betekenis & definitie

Leverkruid is een naam, die gegeven wordt aan onderscheidene planten, welke tot zeer verschillende familiën en geslachten behoren, namelijk aan: Agrimonia Eupatoria L., tot de familie der Sanguisorbae gerekend en bij ons op hooge gronden langs wegen en in weiden voorkomende, waar zij in Julij bloeit, terwijl zij zamentrekkende eigenschappen en een eenigzins specerij-achtigen smaak bezit; — Eupatorium Cannabinum L. of hennepbladig leverkruid, eene bij ons algemeene plant, die langs waterkanten en vooral in veenachtige, zandige streken voorkomt; zij behoort tot de familie der Zaâmgesteldbloemigen en onderscheidt zich door een korten, veeltakkigen, sterk ontwikkelden wortelstok, een vaak min of meer roodachtigen stengel ter hoogte van 1 tot 2 Ned. el, tegenovergestelde, 3- of 5-voudige, van boven vaak onverdeelde bladeren, en licht-roode of witachtige, door een dun omwindsel omgevene bloempjes, aan het uiteinde van den stengel tot bloemtuilen vereenigd; de wortel en het kruid dezer plant waren voorheen in de geneeskunde in gebruik, en de bladeren, als thee getrokken, worden hier en daar aangewend tegen tusschenpoozende koorts; — Marchantia polymorpha L. of steenleverkruid, tot de groep der Levermossen (Hepaticae) behoorende; tusschen het vleezig, bogtig en lappig loof van deze plant verheffen zich schild-, ster- en bekervormige ligchamen; de schildvormige dragen aan het ondervlak de antheridiën en zijn korter gesteeld dan de stervormige, aan wier ondervlak zich de sporenvruchten bevinden. Men vindt dit gewas op vochtige aarde en steenen, dikwijls ook op bloempotten; het heeft in verschen toestand een eigenaardigen, aangenamen reuk, en werd weleer tegen leverziekten voorgeschreven, — en Anemone hepatica L., in de bergstreken van Zuid- en Midden-Europa groeijende. Het heeft langgesteelde, 3-lobbige, aan den voet hartvormige bladeren en langgesteelde bloemen, aan haar voet met een uit 3 onverdeelde blaadjes bestaand omwindsel omgeven. Zij ontluiken vroeg in het voorjaar, zijn meestal blaauw van kleur en worden ook in onze tuinen aangekweekt.