Lazzaronen is de naam of liever de scheldnaam van de laagste klasse der Napolitaansche bevolking. Hij schijnt afkomstig te wezen uit de middeneeuwen, toen eene uitslagziekte vooral de behoeftige bewoners der stad bezocht. De natuur en het klimaat te Napels, de gesteldheid dezer stad als residentie en zeehaven, de eenvoudigheid en onkostbaarheid der levenswijze, alsmede het eeuwenoude wanbestuur aldaar, — dat alles verklaart, hoe de lagere volksklasse hier meer leden telt en dieper gezonken is dan elders, hoewel zij somtijds eene korte poos als staatkundige magt kan optreden. De Lazzaronen vormen geene afzonderlijke kaste, maar men geeft dien naam aan alle proletariërs, die geen bepaald bedrijf, geen genoegzaam onderhoud, en vaak zelfs geene vaste woning hebben, op straten en pleinen bij dag en nacht hun verblijf houden en door velerlei ongeregelde bezigheden in hunne geringe behoeften voorzien.
Zij geven zich liefst over aan het zalige nietsdoen, bekreunen zich weinig om de voorschriften der zedelijkheid, maar toonen toch steeds bfl omwentelingen al de luidruchtigheid en hartstogtelijkheid van het zuidelijk karakter. Vooral de Lazzaronen zijn in 1647 onder Mas Aniëllo opgestaan tegen de Spaansche heerschappij, en sedert zfl in 1799 van de herstelde Bourbons verlof ontvingen, om de woningen der liberalen te plunderen, schaarden zij zich gewoonlijk aan de zijde der regéring. In den laatsten tijd echter, vooral sedert de verdrijving der Bourbons en de vereeniging van Napels met het koningrijk Italië, is de klasse der Lazzaronen tot een eenigzins hooger standpunt van zedelijkheid en welvaart opgeklommen, en de Napolitaansche proletariërs onderscheiden zich niet langer van het graauw van andere groote steden.
