Jeukte (pruritus) is een eigenaardig pijnlijk gevoel van de huid of van een slijmvlies, — een gevoel, dat onwillekeurig aanspoort om door krabben de pijnlijke gewaarwording weg te nemen of te verzachten. Zij kan brandend, knagend, stekend en kriewelend zijn. Waar zij in zeer geringen graad aanwezig is, bestempelt men haar met den naam van kitteling. Doorgaans is ze echter de gezellin van huiduitslag, vooral van netelroos.
Ook in den omtrek van zweren openbaart zij zich, alsmede bp het vervellen na de mazelen, pokken enz. Andere oorzaken van jeukte zijn vooral woekerdieren, zooals de schurftmijt, luizen, vlooijen, maden enz. Ook wordt zij voortgebragt, wanneer men de huid in aanraking brengt met prikkelende zelfstandigheden, met brandnetels, met Spaansche-vliegen-pleister enz., terwijl het nuttigen van scherpe stoffen desgelijks jeukte kan doen ontstaan. Sommige menschen gevoelen zelfs jeukte na het eten van kreeften, van aardbeziën en van kaas. Ook geelzucht en zenuwziekten gaan wel eens van jeukte vergezeld. Jeukte der slijmvliezen komt meestal voort door ontsteking. Tot verwijdering der jeukte zoeke men de oorzaken weg te nemen. Waar zij hevig is en de oorzaak verborgen blijft, bewijzen doorgaans chloroforme, narcotica, ijs, wasschingen met azijn enz. goede diensten.
