Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 07-08-2018

Grens

betekenis & definitie

Grens is een Latijnsch woord, hetwelk de vereeniging beteekent van hen, die door eene gemeenschappelijke afstamming met elkander verbonden zijn. In het oude Rome vormden de gentes de onderafdelingen der curiën, en buiten hen bestonden er geene eigenlijke burgers. Zij waren de Patres of Patricii, tot wie de overige bewoners der stad in de betrekking stonden van cliënten of hoorigen. Eerst nadat de Plebejers door de staatsregeling van Servius Tullius als burgers erkend waren, ontstonden ook onder deze eenige gentes, die echter door de Patriciërs niet geacht werden met hen denzelfden rang te bekleeden.

Ook werden wel gentes van andere Staten bij die van Rome opgenomen. De gentes werden verdeeld in familiën, die den naam der gens bleven voeren. De leden van een gens heetten gentiles en hunne onderlinge betrekking droeg den naam van gentilitas. Het teeken, dat men tot eene gens behoorde, was de nomen gentilitium of geslachtsnaam, zooals Furcus, Fabricius, Valerius, Claudius enz. De voornaam (praenomen) werd er vóór geplaatst, en bij sommige gentes waren bepaalde voornamen in zwang, terwijl andere voornamen door haar werden uitgesloten. Achter den geslachtsnaam volgde nog vaak een bijnaam (cognomen), aanvankelijk een kenmerk van een persoon, later dat van zijne nazaten.

Aan de gentilitas waren bepaalde pligten verknocht, zooals de deelneming aan gemeenschappelijke offeranden op de jaarlijksche feestdagen, waarvoor sommige gentes eigene kapellen hadden ingerigt. Voorts hadden de gentiles veelal gemeenschappelijke begraafplaaten en erfden van ieder hunner, die zonder testament overleed. Ook konden zij verkwisters van hunne gens onder curatéle nemen. Sommige gentes hadden vaste gebruiken, namelijk de leden der Gens Fabia om vroeg in het huwelijk te treden, — die der Gens Cornelia om de lijken niet te verbranden maar te begraven, — die der Gens Quintia om geene gouden sieraden te dragen. In bepaalde gevallen ging de gentilitas verloren, bijvoorbeeld bij adoptie. Ten tijde der Keizers verloor de gentilitas langzamerhand al hare waarde.