Grenoble, eene vesting en hoofdstad van het Fransche departement Isère en van de voormalige provincie Dauphiné, is eene ouderwetsche en groote plaats, in eene fraaije, door bergen omringde dalkom, aan den spoorweg, en 200 Ned. el boven de oppervlakte der zee aan de Isère gelegen, welke haar in 2 deelen splitst, die door 2 bruggen verbonden zijn. Het eene gedeelte, St. Laurent genaamd, ligt op den regter oever tusschen de rivier en den Mont Rachais en bestaat uit slechts ééne breede straat, doch het andere, la Bonne genaamd en op den linker oever gebouwd, heeft prachtige kaaijen en fraaije, wél onderhouden straten. Zij is eene vesting van den eersten rang, en de verbetering harer versterkingen door generaal Haxo (1832— 1836) heeft 16 millioen francs gekost.
Van de vestingwerken heeft men een verrukkelijk uitzigt op de dalen der Isère en der Drac. Ook heeft men bij Grenoble fraaije wandelingen. Tot de merkwaardige gebouwen behoort er de meermalen hernieuwde kerk van St. Laurent uit de 11de of 12de eeuw met eene oude krypt (krocht), benevens eenige andere kerken, waaronder die van St. André met het graf van Bayard, — voorts het paleis van Justitie enz. Deze stad is de zetel van een bisschop, van een Hof van Appèl en van andere geregtshoven, van eene académie met 3 faculteiten, van een lycéum, van eene artillerieschool, van een bisschoppelijk seminarium, van eene geneeskundige school en van een aantal andere inrigtingen van onderwijs. Men vindt er eene boekerij met 80000 deelen en 1200 handschriften, een munt- en penningkabinet, een schouwburg, een muséum van schilderijen, onderscheidene genootschappen, en omstreeks 40000 inwoners.
Men heeft er 90—100 handschoenenfabrieken, waar 1600—2000 werklieden hun onderhoud vinden. Voorts bereidt men er fijne likeuren, en maakt men er hoeden, horlogiën, zijden stoffen en lint, scheikundige praeparaten enz. De handel is er aanzienlijk en wordt ongemeen bevorderd door de bevaarbare Isère en door de spoorwegen naar Lyon, Genève en Chambéry. — Grenoble was aanvankelijk eene stad der Allobrogen en droeg den naam van Cularo, werd door de Romeinen in 288 na Chr. ommuurd en ontving van keizer Gratianus, die haar aanmerkelijk uitbreidde, den naam van Gratianópolis. In 1453 verviel zij aan de kroon van Frankrijk, en Lodewijk. XI hield er vergadering van het Parlement. Zij was de eerste stad van eenig belang, die in 1815 hare poorten voor Napoleon opende, doch moest zich ook den Julij van dat jaar na eene belegering van slechts 3 dagen aan de Oostenrijkers overgeven.
