Gitschin, in het Boheemsch Jicin, is de hoofdstad van het Boheemsche district van dien naam, dat op 54 ⃣ geogr. mijl ongeveer 340000 inwoners telt, en ligt aan de Cydlina. Zij bestaat uit de eigenlijke stad en 4 voorsteden met 6000 zielen. Men vindt er een voormalig collégie der Jezuïeten (thans eene kazerne), een gymnasium, onderscheidene scholen, en eene fraaije hoofdkerk, naar het model van die van San Jago de Compostella in Spanje gebouwd.
Deze stad was weleer de residentie van den hertog van Friedland. Toen Wallenstein haar in 1627 met dien rang begiftigde, telde zij naauwelijks 200 ellendige huizen, doch door zijn voortvarenden ijver werd het geringe vlek weldra in een fraai stadje herschapen, waar hij in 1630 een prachtig kasteel deed verrijzen. Dáár woonde in 1813 gedurende 5 weken Keizer Frans, terwijl Metternich, Nesselrode en von Humboldt er de Heilige Alliantie onderteekenden in een vertrek, hetwelk volgens eene vastgestelde schikking steeds in denzelfden toestand moet blijven.
Voorts is dit stadje vermaard geworden in den Pruissisch-Duitschen oorlog van 1866 door het gevecht van den 29sten Junij. Op dien dag had de 5de Pruissische divisie van Tümpling bevel ontvangen, om Gitschin te bezetten. De generaal verdeelde zijn leger in 3 kolonnes. De middelste veroverde Podulsch, maar stiet het hoofd voor Brada, terwijl de regter kolonne in het bosch een aanmerkelijk voordeel op de Oostenrijkers behaalde, en de linker hun des avonds de dorpen Zames en Diletz ontrukte, — bij welke gelegenheid het 1ste bataljon Saksische jagers door de Oostenrijkers voor Pruissen gehouden en sterk beschoten werd. Zóó was de toestand op het oorlogsveld des avonds te 71/2 uur; toen noodzaakte een bevel van den veldtuigmeester Benedek den Kroonprins om een einde te maken aan het gevecht.
De strijd werd besloten met het bestormen der positie aan de Priwysin door generaal Tümpling en door een gevecht gedurende den nacht, waarbij 3 Oostenrijksche bataljons werden gevangen genomen. Voorts ontstonden er 2 straatgevechten in Gitschin. Het gevecht bij Gitschin, waarbij de Pruissen 43 officieren en 1086 man, de Saksen 27 officieren en 566 man; en de Oostenrijkers bijna 120 officieren en ongeveer 3800 man verloren, was het slot van den veldtogt op het gebied van de Iser. Doordien Benedek of eigenlijk Clam-Gallas, die later voor den krijgsraad geroepen maar vrijgesproken werd, hier de nederlaag leed, was de vereeniging mogelijk van het eerste en tweede Pruissische arméekorps, gevolgd door de overwinning bij Königgrätz.
