Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 07-08-2018

Fulton

betekenis & definitie

Fulton (Robert), zoo niet de uitvinder, dan toch de practische schepper van het stoomschip, geboren in 1765 te Little-Britain in het Amerikaansche graafschap Lancaster in Pensylvanië, toonde reeds vroeg een ong meenen aanleg voor het teekenen. Op zijn 17de jaar vestigde hij zich als portretschilder te Philadelphia en had weldra geld genoeg verdiend om eene kleine hoeve te koopen. Voor zijne verdere ontwikkeling begaf hij zich in 1786 naar zijn landgenoot Benjamin West te Londen, waar hij zich in het schilderen oefende. Toen hij echter na verloop van 2 jaar begreep, dat hij op dit gebied nimmer iets buitengewoons leveren zou, besloot hij, op raad van den hertog van Bridgewater en lord Stanhope, zich op de werktuigkunde toe te leggen.

Te Birmingham kwam hij in kennis met James Watt, die door de uitvinding van het stoomwerktuig roem had verworven. Omstreeks dien tijd (1796) spoorde Barlow, later gezant der Noord-Amerikaansche Unie, hem aan, om zich naar Parijs te begeven en aldaar een panorama ten toon te stellen, waardoor hij, behalve geld, de gelegenheid verkrijgen zou, om er zijne werktuigkundige studiën voort te zetten. Genoemde Barr low bragt hem in Frankrijks hoofdstad in betrekking met invloedrijke personen en uitstekende ingenieurs, en uit dien tijd dagteekenen onderscheidene uitvindingen van Fulton, bijv. die van een molen om marmer te snijden en te polijsten, — van een onderzeesch vaartuig, — en van een torpedo. De kroon zijner geniale toepassingen echter is die van het stoomschip. Zijne eerste proefnemingen op de Seine vonden weinig bijval, daar zij niet bijzonder slaagden. Napoleon verwierp de geheele uitvinding als eene hersenschim, en noemde den uitvinder een kwakzalver.

Hierdoor gekrenkt, keerde Fulton in 1806 naar zijn vaderland terug, waar hij, door den kanselier Livingston met geld ondersteund, met hulp van den scheepsbouwmeester Brown te New-York het eerste stoomschip, Clermont genaamd, in Augustus 1807 van stapel liet loopen. Zijne uitvinding stond de proef door, en hij ontving octrooi voor eene stoombootvaart op de voornaamste rivieren van Amerika, — ’t geen door sommige Staten verworpen werd, zoodat hij zich in langdurige en kostbare procéssen zag gewikkeld. Als getuige voor de regtbank geroepen, vatte hij gedurende den overtogt over de Hudson eene hevige koude, en overleed aan de gevolgen daarvan in zeer benarde omstandigheden op den 24sten Februarij 1815, meer dan 1/4 millioen gulden schuld achterlatende. Gedurende den laatsten tijd van zijn leven zocht hij stoom bij oorlogschepen te bezigen, en het Congrès, met Engeland in oorlog, deed volgens zijn plan een oorlogsfregat bouwen, dat echter eerst na den vrede in gereedheid was. Om de verdiensten van dit genie te huldigen, schonk het Congrès aan zijne kinderen eene som van 5000 dollars met de rente sedert 1815, en in 1846 nog eens eene som van 76300 dollars.

< >