Eure (De), eene linker zij-rivier der Seine in het noordwestelijk gedeelte van Frankrijk, ontspringt in het departement Orne, loopt langs Chartres, Nogent-le-Roi, Anet, Ivry, Pacy en Louviers en eindigt haren loop van ongeveer 30 geogr. mijl nabij Pont-de-I’Arche boven Rouen. Haar laatste derdedeel is bevaarbaar, en zij ontvangt aan de regterzijde de Vègre, en op de linker de Blaise, de Avre en de Iton.
Het departement Eure, in het oostelijk gedeelte van Normandiё gelegen, telt op ruim 108 □ geogr. mijlen omstreeks 400000 inwoners. Het heelt een vruchtbaren bodem met enkele heuvelreeksen en met de schilderachtige, steile, boschrijke oevers van de Seine. Al de rivieren van dit departement, zooals de Andelle, de Epte, de Eure enz., storten zich uit in laatstgenoemde hoofdrivier. In het algemeen rust er eene dunne laag klei op een ondergrond van kalksteen, krijt, vuursteen en tuf. Langs de Seine is de bodem hier en daar zanderig en zelfs onvruchtbaar, doch over het geheel heeft de landbouw in Frankrijk nergens elders zulk een trap van volkomenheid bereikt.
De bouwgronden beslaan er 68½ □ geogr. mijl. In goede jaren verbouwt men er 2 millioen Ned. mud (hectoliter) tarwe, voorts rogge, gerst, haver, hennep, vlas, peulvruchten, enz. De opbrengst der moestuinen en boomgaarden is er zeer groot, en jaarlijks maakt men er gemiddeld 470000 Ned. vat (hectoliter) cider en poiré. De wijnbergen aan de Seine geven voorts jaarlijks 2200 Ned. vat wijn, terwijl uitgestrekte weiden er aan de veeteelt worden dienstbaar gemaakt. De bosschen beslaan er 11 □ geogr. mijlen en er is veel wild, terwijl de visscher in de rivieren niet vruchteloos zijne netten uitwerpt.
Men heeft er voorts ijzer- en steengroeven, en onder de koude geneeskrachtige bronnen is die van VieuxConches het meest beroemd. Ook de fabrieknijverheid is er van groot belang; zij strekt zich uit tot verschillende voorwerpen van ijzer, tot glas, papier, wollen stoffen, garen, band enz., en men berekent, dat 30000 werklieden er jaarlijks eene waarde producéren van 35 millioen francs. Een levendige handel, die door spoor- en waterwegen bevorderd wordt, is daarvan het gevolg. Het departement is in 5 arrondissementen verdeeld en heeft Evreux tot hoofdstad.
Het Departement Eure-et-Loire, ten zuiden van het voorgaande gelegen, is zamengesteld uit gedeelten van Orléannais, Maine en Islede-France, en telt op ruim 106½ □ geogr. mijl omstreeks 300000 inwoners. Het is in het westen en noordwesten bedekt met golvende heuvelen met vele dalen, bronnen en beken, en in het oostelijke gedeelte daarentegen liggen onafzienbare, slecht besproeide, maar over het geheel zeer vruchtbare vlakten. Slechts kleine gedeelten worden er door de Eure met de Vègre, Blaise en Avre, — door de Huine, — en door de Loire niet de Connie en de Ozanne besproeid. Nergens vindt men er natuurlijke of kunstmatige waterwegen.
Het klimaat is er zacht, en de lucht zuiver. De bodem bestaat er gedeeltelijk uit klei, gedeeltelijk uit een mengsel van klei en zand of kiezel, en gedeeltelijk — vooral in het westen — uit heidevelden en barre zandvlakten. De heuvels bestaan er uit zandsteen en vuursteen, of uit vuursteen en mergel. Dit departement staat aan het hoofd der landbouwende gewesten in Frankrijk en levert eene groote hoeveelheid graan. De bouwlanden beslaan er 75 □ geogr. mijlen, en ’/3den des lands vormen er de graanschuur van Parijs. Men oogst er vooral tarwe, doch ook rogge, gort, haver, aardappels, hennep, vlas enz.
Voorts is er de bodem zeer geschikt voor mangelwortels, meloenen en uijen. De wijnbouw heeft er niet veel te beteekenen, terwijl de weiden er veel vee voeden, en de bosschen er eene uitgestrektheid hebben van 10 □ geogr. mijlen. Ijzer is er slechts weinig, doch veel bouwsteen en potklei, en de fabrieknijverheid houdt er zich bezig met het vervaardigen van laken en andere wollen stoffen, papier en spijkers, — ook zijn er katoenspinnerijen, looijerijen en pottebakkerijen. Er is een levendige handel, bepaaldelijk met het veelbehoevende Parijs. Het departement is in 4 arrondissementen verdeeld, en heeft Chartres tot hoofdstad.
