Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 06-08-2018

Eau

betekenis & definitie

Eau is een Fransch woord, hetwelk water beteekent. Meer in het bijzonder geeft men dien naam aan allerlei reukwaters, die doorgaans uit welriekende plantendeelen bereid worden. Men heeft bijvoorbeeld eau de menthe (pepermuntwater), eau de fkeurs de tilleuls (lindebloesem water), eau de lavande (lavendelwater) enz. Andere dergelijke reukwaters zijn genoemd naar de plaatsen, waar zij vervaardigd worden, zooals eau de Cologne, eau d'Anvers, eau des Carmes, eau de Voorbourg enz.

Van deze is het eau de Cologne (Keulsch water) verreweg het meest bekend. Dit werd in de 2de helft der 17de eeuw het eerst vervaardigd door een Italiaan, Johan Paulus Feminis genaamd. Van dezen kwam het geheim der zamenstelling aan Johann Anton Farina „in de stad Milaan” te Keulen. Ook andere leden van dit geslacht, namelijk Johan Maria Farina tegenover het Jülichsplein (1709) en Johan Maria Farina „in de stad Turijn” aldaar, (1750) legden zich toe op hetzelfde bedrijf, hetwelk thans nog door hunne nakomelingen wordt voortgezet. Het eau de Cdogne — evenals alle welriekende eaux — is eene oplossing van geurige vlugtige oliën (oranjebloesem-olie, citroen-olie, bergamot-olie, rosmarijn-olie, lavendel-olie enz.) in wijngeest.

Eau de Fuce is eene melkachtige oplossing van vlugtige barnsteen-olie in ammoniak; het heeft een zeer sterken reuk en wordt als zenuwmiddel aangewend. — Merkwaardig is het, dat brandewijn in het Fransch den naam draagt van eau de me (levenswater).

Ook heeft men eaux, om vlekken uit te wisschen. Hiertoe behooren:

Eau de Javelle (liquor kali hyperchlorosi), een oplossing van onderchlorigzuur kali in water. Javelle bereidde het op de volgende wijze: hij nam 10 deelen chloorkalk, wreef die fijn met 300 deelen water, voegde er eene koude oplossing bij van 10 deelen ruwe potasch in 33 deelen water, roerde een en ander goed door elkaar en filtreerde het na verloop van een half uur, waarna hij er een deel zoutzuur bijvoegde en het vocht in naauwkeurig geslotene flesschen op eene donkere plaats bewaarde.

Eau de Labarracque (liquor natri hypochlorosi), desgelijks een vlekkenwater, dat ook wel onder den naam van eau de Javelle verkocht wordt. Om het te bereiden, wrijft men 10 deelen chloorkalk met 240 deelen wateren voegt er eene oplossing bij van 10 deelen soda en 72 deelen water, terwijl men het vocht na verloop van eenige uren filtreert en in goed gekurkte flesschen op eene donkere plaats bewaart. Het wordt bij de analyse ook gebruikt als herkenningsmiddel van arsenik. — Men verkrijgt echter een beter vocht, wanneer men chloor in eene oplossing van koolzuur natron leidt. Men ontwikkelt namelijk chloor uit 5 deelen bruinsteen en 10 deelen ruw zoutzuur (met een soortelijk gewigt van 1,12) in eene zacht verwarmde kolf en leidt het gas in eene koude oplossing van 15 deelen soda in 35 deelen water, totdat deze volkomen verzadigd is. Het vocht, dat eene groenachtig gele kleur heeft en sterk naar chloor riekt, moet daarna in geslotene flesschen op eene koele plaats tegen den invloed van het licht beveiligd worden.