Dorpat of Dörpt, in het Russisch Goeriew en in het Esthlandsch Tartolin, is eene aanzienlijke stad met ruim 13000 inwoners aan de Embach in het stadhouderschap Lijfland. Te voren behoorde zij tot de hanze-steden, verviel later, doch bloeit tegenwoordig weder door een druk stoombootverkeer. De stad is op heuvels gelegen en heeft fraaije straten, aanzienlijke huizen van den land-adel, die er de wintermaanden doorbrengt, en eene universiteit, in 1632 door Gustaaf Adolf gesticht. Nadat deze 24 jaar had bestaan, werd zij naar elders verlegd, doch in 1802 door Alexander I aldaar wederom opgerigt.
Het universiteitsgebouw is ruim en grootsch; voorts heeft men er eene bibliotheek met 80000 boekdeelen, eene beroemde sterrewacht met een grooten, door Fraunhofer zelven vervaardigden refractor, waarmede vooral Mädler belangrijke waarnemingen gedaan heeft, een botanischen tuin enz. Het aantal gewone hoogleeraren is 40, het geheel aantal docenten 66, en men heeft er ongeveer 650 studenten. Ook is er eene veeartsenijschool, en meer dan één wetenschappelijk genootschap. — De stad is in 1030 door de Russen gesticht, en de ridders der Duitsche orde veroverden haar in 1224, waarna zij de zetel bleef van een bisschop. Iwan IV maakte zich in 1558 van haar meester, — in 1582 werd zij aan Polen, en in 1625 aan Zweden toegevoegd, totdat zij door Peter de Groote ingenomen werd, die hare bewoners naar de binnenlanden van Rusland deed voeren, zoodat zij 13 jaar ledig stond. In 1777 werd zij door een vreeselijken brand bijna geheel verwoest, waarna de inwoners zich alleen door een aanzienlijken onderstand van Catharina II lieten bewegen, om haar weder op te bouwen.
