Darbyïsten of Plymouthbroeders is de naam eener secte, die tusschen 1820 en 1830 in Engeland ontstond en zich vooral in Fransch-Zwitserland zeer verspreidde. Haar stichter John Darby was eerst een Anglicaansch geestelijke. Nadat hij begonnen was te twijfelen aan de waarheid van de apostolische successie der bisschoppen, was hij weldra zoover gekomen, dat hij alle kerkelijke autoriteiten verwierp en aandrong op een algemeen priesterdom.
Hij vertrouwde op eene spoedige wederkomst van Christus en achtte het gepast, om door het houden van vrije godsdienstige zamenkomsten de geloovigen daarop voor te bereiden. Zijn leer vond aanhangers, vooral in de hoogere standen; zij, die haar omhelsden, noemden zich broeders en ontvingen den naam van Plymouthbroeders, omdat aldaar de eerste groote vergadering der aanhangers van Darby plaats had. Ook ontstonden er vereenigingen der broeders te Londen, te Exeter en in andere steden.
Door de Anglicaansche geestelijkheid vervolgd, begaf Darby zich in 1838 naar Fransch-Zwitserland, vertoefde er eerst te Genève, toen te Lausanne en verwierf er vele volgelingen. Wèl verminderde zijn invloed in 1845 na de stichting eener vrije kerk in Waadtland, maar er bleven te Vevey en te Lausanne Darbyïstische vereenigingen bestaan. In Frankrijk en ons Vaderland telt deze secte aanhangers in eenige groote steden, en in Engeland heeft zij zich in den jongsten tijd weinig uitgebreid, vooral ook omdat een strijd over de zondeloosheid van Jezus haar in 2 partijen gesplitst heeft. Hare leerstellingen zijn vervat in eenige door Darby uitgegevene brochures, zooals „Vues sur l’attente actuelle de l’église et des propheties qui l’établissent”, — „Apostaise de l’économie actuelle”, — „Sur la formation des églises”, — „Liberté de prêcher Jésus possédée par tout chretien”, — „La promesse du Seigneur”, — „Le schisme” enz., alsmede uit het Engelsche en het Zwitsersche tijdschrift „Christian witness”, en „Etudes scriptuaires”. Haar hoofdbeginsel is daarin gelegen, dat zij geen kerkelijk gezag erkent, maar vrije vereenigingen vormt, waar ieder spreekt zooals de geest hem ingeeft.
