Cumae, eene zeer oude stad in Campanië en aan de kust op eene steile berghelling gelegen, werd omstreeks 1000 jaar vóór Chr. door Chalcidensers van Euboea gesticht. Weldra bereikte zij een hoogen trap van welvaart en bezat niet alleen eene afzonderlijke havenplaats, Puteoli, maar ook eene aanzienlijke vloot. Bij herhaling werd zij door de Etruscers en Umbriërs aangevallen, doch zij verdedigde zich met goed gevolg, terwijl zij ondersteuning ontving van Hiéro, koning van Syracuse. Later moest zij zich onderwerpen aan den tyran Aristodémus, en in 417 vóór Chr. aan de Campaniërs.
Wèl verkreeg zij het Romeinsch burgerregt, doch in de 1ste eeuw na Chr. kwam zij in verval, en in 1203 werd het weinig beteekenend stadje door de Napolitanen geheel en al verwoest. Thans nog ziet men tusschen het Lago di Patria en het Lago di Fusaro de overblijfselen van muren, tempels, waterleidingen enz. Zij was weleer de verblijfplaats der Sybille (zie onder dezen naam) van Cumae, en Cicero bezat een buitenverblijf, Cumanum genaamd, in de nabijheid der stad.
