Chamouny of Chamonix, een fraai en druk-bezocht dal der Savooische Alpen in het tegenwoordige Fransche departement Haute Savoye, strekt zich uit langs den noordelijken voet van het Mont-Blanc-gebergte van Les Houches tot aan den Col de Balme, en is, doorkronkeld van de Arve, ongeveer 5 uur gaans lang en 1/4 tot 1/2 uur gaans breed. Het is aan beide zijden ingesloten door hooge, steile bergen, die zich ter hoogte van 2500 tot ruim 3000 Ned. el verheffen en waarvan breede gletschers afdalen. Omstreeks eene eeuw geleden was dit dal nagenoeg een onbekend land.
Twee Engelschen, Pococke en Windham genaamd, wisten er in 1741 het eerst in door te dringen, en hunne namen prijken op een steen, die boven de „Mer de glace” is geplaatst. De eigenlijke ontdekker was evenwel de Geneefsche natuuronderzoeker Saussure, die zich in 1787 derwaarts begaf, den Mont-Blanc beklom en door zijne beschrijving de reizigers naar Chamouny lokte.
In verscheidenheid en bevalligheid van natuurtafereelen kan het niet halen bij het Berner Oberland, maar het is veel trotscher en indrukwekkender. Het dal dat bijna 700 Ned. el boven het Meer van Genève en 1000 Ned. el boven de Middellandsche Zee gelegen is, bestaat meerendeels uit fraaije weiden, hoewel de grond er ook tarwe, rogge, boonen, gerst, vlas, haver, hennep en aardappelen oplevert. Men heeft er geene eiken-, kastanje- of noteboomen, geene wijngaarden en geene ooftboomen. De winter duurt er van October tot Mei, en de sneeuw ligt er ter dikte van 1 en ook wel eens van 4 Ned. el. Zelfs in den zomer bestaat er eene belangrijke afwisseling van warmte en koude. De Alpenweiden leveren er boter, kaas en geurigen honig, — gemzen en steenbokken zwerven er rond tusschen de rotsen, en de Arve bevat veel visch. In het voor- en najaar woeden er geweldige stormen, en geduchte sneeuwvallen veroorzaken er alsdan dikwijls groote schade.
Men vindt er 3 dorpen, namelijk Les Houches, Chamouny of Prieuré en Argentières. Het aantal inwoners van het dal is ongeveer 4000, en daaronder bevinden zich de moedige, krachtig-gebouwde gidsen, die de reizigers naar den top van den Mont-Blanc of naar andere merkwaardige punten vergezellen. Deze laatste zijn in Chamouny: La Flegêre, een bergterras der Aiguilles Rouges, vanwaar men de geheele keten van den Mont-Blanc aanschouwt, — Montanvert boven den Glacier des Bois, — den rotswand Le Chapeau aan den voet der Aiguille de Brochard, — en de bron benevens het ijsgewelf van de Aveyron.
