De stembus is hetgeen de burger zijn stem in achter laat nadat hij het stembiljet heeft ingevuld.
Nederland is een constitutionele monarchie met een parlementair stelsel. Dit impliceert dat er in Nederland sprake is van een door de burgers gekozen parlement (volksvertegenwoordiging). Iedere burger in Nederland heeft op grond van artikel 4 van de Grondwet het recht om te kiezen en het recht om gekozen te worden en kan daarmee zitting nemen in het Nederlandse parlement. Om de verkiezingen (landelijk en lokaal) in goede banen te laten verlopen, is er een Kieswet in het leven geroepen. De Kieswet regelt praktische zaken die rondom verkiezingen spelen. Te denken valt aan bijvoorbeeld de benoeming van de leden bij het stembureau en Nederlanders die vanuit het buitenland hun stem wensen uit te brengen. Een ander belangrijk aspect waar de Kieswet op toeziet is de stembus. In de stembus laten burgers hun ingevulde stembiljet achter, die in een later stadium wordt verwerkt. Gelet op artikel J 18 van de Kieswet dient de stembus op het stembureau te staan.
