Onder zeestromen verstaan we de stromingen aan het oppervlak der zee, dus de bewegingen, waardoor duurzame verplaatsingen van water bewerkstelligd worden. Deze bewegingen zijn voor de zeevaart van de grootste betekenis.
Een zeestroom noemt men steeds naar de richting, waarheen hij stroomt, dus in tegenstelling met winden, die juist genoemd worden naar de richting, waar ze vandaan komen. Snelheid en richting van alle stromen is zeer onbestendig, zelfs de Golfstroom kan veranderingen ondergaan.
In alle oceanen vinden we zeestromen, zowel op het Noordelijk als op het Zuidelijk halfrond. Deze zeestromen bewegen zich steeds in kringvormige richting. Op het Noordelijk halfrond heeft de stroming plaats in een richting met de wijzers van een uurwerk mee, op het Zuidelijk 'halfrond geschiedt dit in tegenovergestelde richting.
Van de vele zeestromingen is voor ons de Golfstroom van het meeste belang. Hij ontstaat in de Golf van Mexico, het bekken, waarin een deel van het water, dat den Golfstroom vormt, tezamen komt. Het overige en grootste deel komt uit den Atlantischen Oceaan langs de Grote Antillen en stroomt tussen de Oostkust van Florida en de Bahama-Eilanden met het uit de Golf van Mexico komend deel samen; hier ontstaat dus de Golfstroom. Deze warme stroom buigt, Noordelijker gekomen, steeds meer naar het Oosten af, onder den invloed der Westelijke winden.
Aan den Oostkant van de New Foundland-Bank stroomt de koude Labradorstroom, die een groot deel van ’t jaar ijsbergen meevoert, in den Golfstroom. Daar komt dus warm en koud water met elkaar in aanraking, waardoor nevel ontstaat, de beruchte New Foundland-nevel.
De Golfstroom is door zijn geringe snelheid van weinig betekenis voor de scheepvaart, des te meer daarentegen voor het klimaat, vooral in het Noorden van Europa.
Aan de kust van Noorwegen houdt deze stroom alle fjorden, ook in den winter, ijsvrij. Op dezelfde breedte, waarop in Noorwegen nog gerst verbouwd kan worden, is in Amerika Franklin omgekomen.
Een kleine tak van den Golfstroom vloeit niet naar het Noorden, maar ver ten Westen van Kaap Finisterre buigt die zich naar het Zuid-Oosten af, dan als de koele Canarische stroming. Zij sluit den ring van de zeestromen in den Noord-Atlantischen Oceaan, doordat ze langs den aequator naar de Antillen terugvloeit.
Wat veroorzaakt deze stromen?
In de eerste plaats is de wind een van de krachten, die aan de oppervlakte stromingen veroorzaken. De wind regelt den stroom zowel naar richting als naar snelheid. Weliswaar worden de grote zeestromingen niet door enkele, tijdelijke, wisselvallig optredende luchtstromingen veroorzaakt; de grote systemen van circulatie in de atmosfeer zijn er veeleer de reden van.
In de tweede plaats is de draaiing van de aarde van betekenis voor de zeestromen. Met den wind is zij de voornaamste kracht, die van buiten af op den oceaan inwerkt. Ook in de zee zelf zijn krachtbronnen aan te wijzen. Verschil in temperatuur, in zoutgehalte, dus in dichtheid van het water, en verder de vorm van de kusten hebben invloed op de stromingen in de zee.
