Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Savonarola

betekenis & definitie

(1452—1498). Girolamo Savonarola werd op 21 Sept. 1452 te Ferrara in Noord-Italië uit een aanzienlijke familie geboren.

In 1475 trad hij op 23-jarigen leeftijd tot de orde der Dominicanen toe en werd te Bologna in een klooster opgenomen. Hij houdt zich zes jaar achteraf, doch uit woord en geschrift blijkt reeds, dat hij onrecht sterk gevoelt.In 1490 in Florence teruggekeerd, werd hij in het volgende jaar Prior van het St. Marcusklooster en vervolgde daar zijn felle predikatiën tegen overdadige weelde en bedenkelijken levenswandel. Aangemaand tot meerdere voorzichtigheid, voorspelde hij openlijk het aanstaande overlijden van Lorenzo de Medici, van den Paus en den inval der Fransen onder Koning Karel VIII. Beiden stierven inderdaad het volgende jaar en in 1494 vond de Franse inval plaats. De Koning was door Savonarola als een door God gezondene binnengehaald. Toen hij echter in de stad met zijn soldaten nogal aardig huishield, heeft hij op verzoek van Savonarola de stad weer verlaten. Nu zag de herademende bevolking in hem den Godsgezant en werd hij, zonder enigen officiëlen post te bekleden, de gezaghebbende persoon in Florence.

Krachtig vermaande hij in zijn leerreden de bevolking tot inkeer en bekering. In het wufte Florence van Lorenzo was alle pracht en praal afgeschaft, psalmen weerklonken langs de straten.

Doch nu kenterde het getij. Hij was al te scherp en de ingetogenheid al te kras.

De Paus, die zelf niet van onberispelijken levenswandel was, probeerde herhaaldelijk met zachte middelen den dweperigen Savonarola in ’t juiste spoor te brengen. Maar niets kon den fanatieken voorganger weerhouden zijn roeping, zoals hij die zag, te volgen.

Savonarola werd nu door den Paus in den ban gedaan, doch hij, de Godsgezant, weigerde ihet gezag te erkennen van den Kerkvorst. De voorlezing der bul maakte nochtans diepen indruk op de bevolking van Florence, waar hij zich intussen door zijn buitengewone strengheid onmogelijk maakte, en de aanhangers van de Medici staken de hoofden bijeen. Doordat het verbod om als geestelijke op te treden over hem was uitgesproken, werd de prediking onmogelijk en toen de Paus dreigde de gehele stad in den ban te doen, traden zijn aanhangers uit de regering en bewogen Savonarola de wijk in de St. Marcus te nemen. De prediking was hem verboden en hij hield toen zijn laatste rede.

Het slot van de tragedie is vreselijk. Men nam hem gevangen en wilde hem als ketter veroordeeld zien, maar hij weigerde standvastig iets kwaads te erkennen. Steeds erger trachtte men hem in het nauw te brengen, men martelde en pijnigde hem en trachtte aldus bewijzen tegen hem te krijgen. Ten slotte werd 22 Mei 1498 het doodvonnis tegen hem en twee aanhangers uitgesproken, en 23 Mei werden zij op afschuwelijke wijze ter dood gebracht.

Ook nu nog strooit men 23 Mei steeds weer bloemen op de plaats, waar hij stierf.