in het Hebreeuws Schabbath, dat rust betekent, is de naam van den Joodsen rustdag, volgens het vierde gebod van de Wet, op den Sinaï verkondigd, ingesteld als rustdag voor de mensheid in haar geheel; met name voor ’t Volk van Israël. Het is de zevende dag der week, de dag, waarop de schepping volbracht was en de Eeuwige rustte.
De dag is aan den godsdienst gewijd en strekt vooral tot herdenking van den uittocht uit Egypte.De Sabbath duurt van Vrijdag-avond tot Zaterdag-avond, ongeveer bij zonsondergang; alle arbeid moet dan achterwege blijven, behalve in gevallen van dringende noodzaak. Spijzen moeten bijv. reeds te voren gekookt of gebraden worden. De opvattingen omtrent de meerdere of mindere noodzakelijkheid van sommige verrichtingen is in den loop der tijden niet steeds gelijk geweest, er bestaan dienaangaande velerlei voorschriften, b.v., dat men zich niet meer dan 2000 ellen van zijn woning mocht verwijderen. Naar aanleiding hiervan spreekt men nog nu van een Sabbathweg en van Sabbathsnoer, dat is het koord, dat in sommige steden vroeger de Jodenwijken afsloot. Daarbuiten mochten zij op Sabbath niet wandelen, althans niets vervoeren.
Sabbathjaar is het zevende jaar, waarin bij de Joden de akker onbebouwd moet blijven, opdat het land kon rusten (braak liggen). Hetgeen er nochtans groeide, mocht niet geoogst worden, maar was gemeengoed voor mens en dier. Het was het jaar, dat de slaven vrij waren en de schuldenaars niet mochten worden gemaand.
Grote Sabbath is die, welke met het Paasfeest samen valt.
Een geheel andere betekenis van het woord Sabbath vindt men in heksensabbath, een samenkomst van heksen en geesten, vooral op den Bloksberg of Broeken (Harz), die met wild en woest gedruis gepaard gaat. Dit woord wordt ook wel in overdrachtelijke betekenis voor andere, zeer luidruchtige bijeenkomsten gebruikt.
