Reeds in oude tijden is de behoefte gevoeld, om zich een voorstelling te kunnen vormen van de afmetingen van lijnen, oppervlakten en lichamen door deze te toetsen aan de een of andere bekende afmeting van dezelfde soort. Men verlangde dus een bepaalde eenheid van afmeting of maat voor lengte, oppervlakte, inhoud en gewicht.
Het vergelijken met een dergelijke maat noemt men dan meten. Vóór de Franse revolutie heerste er in Europa een ware chaos op dit gebied.
De oudste lengtematen werden ontleend aan lichaamsdelen, zoals voet, el (van elleboog), palm (van handpalm) en duim. Men kende daarbij dan ook halven, kwarten, achtsten, enz.
In de meeste landstreken waren deze eenheden echter onderling verschillend, terwijl er ook geen bepaalde standaardmaat bestond.Toen nu het handelsverkeer zich langzamerhand begon te ontwikkelen, ontstonden door de onderlinge verschillen de grootste moeilijkheden. De vernuftige Nederlandse natuur- en wiskundige Christiaan Huygens (zie aldaar) stelde daarom reeds in 1673 voor, de lengte van den secondeslinger, die niet veel verschilt van onzen tegenwoordigen meter, als eenheid van lengte aan te nemen en daarop een vast stelsel van maten en gewichten op te bouwen. De grote geleerde was toenmaals zijn tijd echter te ver vooruit. Het zou tot aan de Franse revolutie duren, eer een dergelijk stelsel kon worden ontworpen. In 1790 benoemde de Franse Academie van Wetenschappen een commissie ter vaststelling van een maat-eenheid. Deze commissie deed tenslotte het voorstel, om het veertigmillioenste deel van een meridiaan der aarde als eenheid aan te nemen en dit voorstel werd algemeen goedgekeurd.
Er had ’n graadmeting plaats cn de door deze meting gevonden maat werd in ’t algemeen als officiële maat, als meter, aanvaard. Tevens werd in de Franse hoofdstad een congres gehouden met het doel te komen tot vaststelling van algemeen geldende gewichten. Het daar goedgekeurde stelsel met tiendelige veelvouden of onderdelen, het z.g. metrieke stelsel, is het stelsel, dat iedereen op school geleerd heeft: van den Decameter, den Hectometer, den Kilometer, en ook den decimeter, den centimeter en den millimeter. Als eenheid van gewicht werd vastgesteld het gewicht van 1 d.M.3 = 1 liter zuiver gedistilleerd water in het luchtledig bij 40 Celsius. Deze gewichtseenheid werd Kilogram genoemd en ook weder onderverdeeld in Hectogram, Decagram, gram, decigram, centigram, milligram enz. De veelvouden werden bepaald op een centenaar (100 k.g.) en een ton (1000 k.g.). Er werd uit platina een standaardmeter en een standaardkilogram vervaardigd, welke beide in de Staatsarchieven te Parijs worden bewaard.
Dit metrieke stelsel werd terstond in Frankrijk ingevoerd en na verloop van enigen tijd ook in vele andere landen, zodat op het ogenblik het metrieke stelsel geldt over de gehele wereld, met uitzondering van het Britse Rijk, de Verenigde Staten van Noord-Amerika, China, Perzië en enige andere staten. In 1816 werd in ons land het metrieke stelsel wettelijk ingevoerd.
In 1872 werd te Parijs een permanent internationaal bureau voor maten en gewichten opgericht, waarin ook Nederland was vertegenwoordigd.
Een nieuwe standaardmeter en een nieuwe standaardkilogram werden door een Londense firma vervaardigd, waarbij terwille van de meerdere sterkte als materiaal werd gekozen een alliage van 89.9% platina, 10.09% irridium en 0.01% ijzer. Deze beide voorwerpen zijn volgens een Koninklijk Besluit van 1887 de standaarden van onzen Meter en van ons Kilogram. Copieën ervan berusten in een speciale brandkast van de Technische Hogeschool te Delft.
