Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Kunstmest

betekenis & definitie

Akker- en weidegronden hebben, om vruchtbaar te worden of te blijven, bemesting nodig. Deze bemesting geschiedde vroeger alleen door middel van natuurlijke meststoffen, zoals stalmest, gier, groenbemesting, enz.

Zij zou op den duur een bezwaar voor de uitbreiding van den landbouw hebben betekend, daar van die meststoffen altijd maar een beperkte hoeveelheid voorhanden is. Omstreeks het midden van de 19e eeuw echter kon wetenschappelijk worden vastgesteld, later met zeer grote nauwkeurigheid, welke voedingsstoffen voor een gezonde ontwikkeling van de planten in den bodem aanwezig moeten zijn, n.l. in hoofdzaak stikstof en in de tweede plaats phosphor, kalium, zwavel en kalk.

Als gevolg van deze ontdekking ontstond weldra een nieuwe industrie, die zich bezig hield met de fabricage van kunstmest, welke deze voedingsstoffen in voldoende mate bevatte. De toepassing van kunstmest betekende niets minder dan een omwenteling in den landbouw.

Immers niet alleen dat door de industrie meststoffen in onbepaalde hoeveelheden ter beschikking kwamen, hetgeen weer ontginning van nieuwe kultuurgronden mogelijk maakte, ook kon men het voedingsvermogen van den bodem veel nauwkeuriger bepalen en meer in overeenstemming brengen met de speciale behoeften van het gewas, waardoor de opbrengst vaak enorm werd verhoogd. Kunstmest wordt gewoonlijk gefabriceerd in poedervorm en in baaltjes afgeleverd.

Het spréékt vanzelf, dat ook voor de ontwikkeling en de financiële resultaten van den Nederlandsen landbouw de toepassing van de minerale meststoffen van de grootste betekenis is geweest. Aan het gebruik van kunstmest zijn wellicht ook nadelen verbonden.

Beweerd wordt, dat het met kunstmest gewonnen product zeker niet beter is dan het vroegere, terwijl het heet, dat de grond op den duur zal bederven door die stoffen in de kunstmest, welke de planten niet opnemen. Het spreekt vanzelf, dat onze Landbouw-hogeschool in Wageningen ook praktisch hulp verleent bij het onderzoeken van den bodem (door monsters) en het vaststellen van de vereiste soorten en hoeveelheden kustmest.

Mede als gevolg daarvan kunnen thans gronden worden gebruikt, die vroeger nutteloos braak moesten blijven liggen.