Niet altijd is de verpleging van deze ongelukkigen, die, zoals ook het woord zegt, niet beschikken over de gezondheid van zinnen, welke voor een normaal leven nodig is, zo goed geregeld geweest als tegenwoordig. In vroeger eeuwen waren de verpleegden in de z.g. „dolhuizen” vaak het voorwerp van den spot- en den lachlust der ruwe menigte.
Tegenwoordig worden zij in grote gestichten zorgvuldig en met kennis van zaken, zo nodig levenslang, verpleegd. Ons land bezit twee rijksgestichten, n.l. te Medemblik en te Wamel en twee provinciale: te Santpoort en te Rosmalen, doch daarnaast bestaan er nog verscheidene particuliere en bijzondere gestichten. „De Vereniging tot christelijke Verzorging van Krankzinnigen in Nederland” heeft b.v. gestichten te Ermelo, Loosduinen, Zuidlaren en Wolfhezen.
Dan zijn er onder andere nog gestichten te Franeker, Deventer, Delft, Warnsveld, Zutfen, ’s Gravenhage, Amsterdam, ’s Hertogenbosch, Vucht, Maasoord, Utrecht, Maastricht, Oegstgeest en Groningen. Je ziet dus, dat er over het gehele land inrichtingen bestaan waar het lot dezer zieken zoveel mogelijk wordt verzacht.Wie tegenwoordig in ons land eens een krankzinnigengesticht bezoekt, bemerkt van de ellende, die er toch zo veelvuldig gevonden wordt, maar weinig. Door een doelmatig paviljoensysteem brengt men de rustige, halfrustige en onrustige patiëntep bij elkaar, zodat de een den ander zo min mogelijk stoort.
Bovendien past men zoveel mogelijk de zogenaamde arbeidstherapie toe, d.w. z. men laat de patiënten, die daar maar even voor in aanmerking komen, onder toezicht van deskundig personeel werken, liefst in direct verband met de eigen omgeving, zodat ze zich enerzijds nuttig weten, anderzijds de aanraking met het volle leven, waarheen ze toch, zo mogelijk, weer terug moeten, niet geheel verliezen. De resultaten van dit systeem zijn verblijdend gunstig en maken veel dwangmaatregelen overbodig.
Ook wordt, vooral in de laatste jaren, gezinsverpleging toegepast, d.w.z. geschikte patiënten worden in een gezin opgenomen, om op die manier aan een normale samenleving te wennen.
In Nederland is het staatstoezicht op krankzinnigen en krankzinnigengestichten bij de wet geregeld.
