Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Deportatie

betekenis & definitie

is een straf, die in verschillende landen — niet in ons land— op misdadigers wordt toegepast. Dezen verliezen dan door het vonnis het burgerrecht van hun land en worden naar een bepaalde plaats in de koloniën gebracht, waar zij korteren of langeren tijd moeten verblijven, en dikwijls een zeer hard leven hebben.

Meestal moeten zij dwangarbeid verrichten.In vroeger jaren verwachtte men veel heil van de deportatie; immers men kon hierdoor gevaarlijke personen uit het land verwijderen en hoopte hen door harden arbeid op te voeden, opdat zij later als vrije kolonisten in het overzeese gewest hun brood zouden kunnen verdienen. Hiervan is echter veelal weinig terecht gekomen. In de meeste gevallen bleven de misdadigers, wellicht ook door het harde leven, dat zij leiden moesten, onhandelbaar, dikwijls wisten zij te ontsnappen en vormden dan een gevaar voor de bevolking. Bovendien waren de organisatie, de huisvesting en het toezicht zeer kostbaar.

De deportatie heeft in alle landen, waar zij werd of nog wordt toegepast, vaak verontwaardiging en verzet uitgelokt.

Engeland zond zijn misdadigers vroeger naar Noord-Amerika, later naar Nieuw Zuid-Wales, van Diemensland en Norfolksland; na 1840 werd door dit land bijna geen deportatie meer toegepast. Bekende deportatie-oorden van Frankrijk zijn geweest: de Marquesaseilanden, verder Algerië en vooral in lateren tijd en nu nog de strafkolonie Cayenne, die berucht is door het slechte klimaat, waardoor veel gedeporteerden sterven. — Zie ook: Dreyfus.

Ook Nieuw-Caledonië diende als deportatie-oord, vooral voor politieke misdadigers.

Rusland brengt de gedeporteerden naar Siberië, waar de omstandigheden, waaronder zij moeten leven, ook verschrikkelijk zijn. Hierover heeft o.a. de bekende schrijver Dostojewski vele onthullingen gedaan. De Spaanse gedeporteerden gaan naar Noord-Afrika, de Portugese naar de kust van Mozambique.