Het is bepaald geen hagenpreek als ik betoog dat mensen in ziekteverwensingen de ziektes gebruiken die ze uit hun directe omgeving kennen. Zo ook de Utrechtse scholiere van 14 jaar die mij de verwensing krijg het gts! toestuurde.
De afkorting gts wijst op een poging tot eufemisering. Het voluit gebruiken van de ziektenaam vond zij blijkbaar nog uiterst bedenkelijk.
In gts meen ik een letterwoord te mogen zien dat een aanduiding is voor het syndroom van Gilles de la Tourette, ‘een ergerlijke stoornis van de hersenfunctie’. Kenmerken van het syndroom zijn ongecontroleerde samentrekkingen van spieren in hals, schouder, gelaat en andere lichaamsdelen, maar ook het ongecontroleerd uiten van rauwe klanken, vloeken, obsceniteiten en andere krachtpatsers.
Kijken wij naar de letterlijke betekenis van de verwensing, dan is die allesbehalve een zang en zegen. Die betekenis speelt hier evenwel slechts op de verre achtergrond mee.
De verwensing is er vooral om minachting, wrevel, ergernis, woede uit te drukken. Dit soort unieke ziekteverwensingen wordt hoogstwaarschijnlijk slechts gebruikt in de kring waarin iemand met zo’n ziekte voorkomt.
